فضایل امیرالمؤمنین امام علی (علیه‌السلام) از دیدگاه مستشرقان
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های اهل‌بیت(ع) که همواره نه‌تنها نزد همه فرق و مذاهب اسلامی مورد احترام و دارای جایگاه والا و خاصی بوده و هست؛ بلکه غیرمسلمانان نیز وی را الگو و نماد علم و صلح و ساده‌زیستی دانسته‌اند، امیرالمؤمنین امام علی(ع) است.
پژوهش حاضر که به‌روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای دیدگاه مستشرقان را در مورد امام علی(ع) در چهارمحور عقیدتی، ایمانی، علمی - اندیشه‌ای، سیاسی - نظامی و اقتصادی - اداری بررسی کرده است، به این نتیجه رسیده است که مستشرقان مانند علما و منابع اسلامی، آن امام(ع) را دارای والاترین ایمان و محکم‌ترین عقیده برشمرده‌اند و امام علی(ع) را در حد اعلای علم و اندیشه دانسته و برای ایشان در علم و اندیشه جایگاه والایی قائل شده‌اند. هم‌چنین آن امام همام را به‌خاطر دلاوری‌هایش در جنگ‌ها و به‌خصوص در واقعه لیلة‌المبیت، پهلوان، قهرمان، شیر خدا، شمشیر خدا و قهرمان خوانده‌اند و شأن‌نزول آیه 207 سوره بقره را مربوط به حادثه «لیلة‌المبیت» و حضرت علی(ع) دانسته‌اند و سیاست امام(ع) را در اداره امور مملکت اسلامی، سیاستی راهبردی، هوشمندانه و قابل سرمشق و استفاده در همه اعصار دانسته‌اند که عهدنامه مالک اشتر و سیاست امام(ع) در قبال حق امامت و جانشینی خویش و حفظ وحدت امت و جلوگیری از ریخته‌شدن خون امت اسلامی از مهم‌ترین مدعاها در این مورد است.
کلیدواژه‌ها: امیرالمؤمنین، فضائل امام علی(ع)، مستشرقان، شرق‌شناسان، اندیشمندان، غیرمسلمان.
فهرست مطالب (مشاهده متن)
مقدمه
یکی از افتخارات اهل‌بیت(ع) این است که پیروان همه مذاهب اسلامی ـ اعم از شیعه و اهل‌سنت ـ دوستدار و محب آنان بوده و می‌توان گفت آنان حتی نزد تندروترین گروه‌ها و شخصیت‌های مذهبی در اسلام نیز مورد احترام هستند. اما جایگاه والای اهل‌بیت(ع) زمانی بیشتر شناخته می‌شود که آنان نزد برخی غیرمسلمانان نیز دارای مقام و احترام ویژه‌ای بوده و آن غیرمسلمانان، اهل‌بیت(ع) را الگو و اسوه خود معرفی کرده و حتی از دورترین نقاط دنیا برای زیارت آنان بار سفر می‌بندند.
یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های اهل‌بیت(ع) که همواره نه‌تنها نزد همه فرق و مذاهب اسلامی مورد احترام و دارای جایگاه والا و خاصی بوده و هست؛ بلکه غیرمسلمانان نیز وی را الگو و نماد علم و صلح و ساده‌زیستی دانسته‌اند، امیرالمؤمنین امام علی(ع) است. این شخصیت بزرگوار که امام اول شیعیان و خلیفه چهارم اهل‌سنت نیز شناخته می‌شود، چنان دارای فضائل و ویژگی‌هایی خاص و پسندیده بوده که حتی با این‌که اهل‌سنت ایشان را به‌عنوان چهارمین خلیفه برشمرده‌اند، اما در این‌که وی در علم و دانش و برخی ویژگی‌ها از دیگر خلفا و صحابه برتر بوده، بدان اقرار کرده‌اند و ایشان را اولی‌ترین شخص به امر قضاوت معرفی کرده‌اند (برای مطالعه بیشتر ر.ک: شافعی‌پور، فقاهت و عدالت حضرت علی(ع) در امر قضاوت از دیدگاه اهل‌سنت، ص1-12).
حال پژوهش در مورد شخصیت حضرت علی(ع) منحصر در مسلمانان نبوده و پژوهش‌گران و فرهیختگان و دانشمندان سایر ادیان نیز به تفصیل در مورد شخصیت این امام همام پرداخته و فضائل و ویژگی‌های وی را در عرصه‌های مختلف مورد تحقیق و نشر قرار داده‌اند.
پژوهش و تحقیقات دانشمندان غربی و شرق‌شناسان در مورد حضرت علی(ع) از این جهت حائز اهمیت است که غیرمسلمانان به‌عنوان یک گروه بی‌طرف و خارج از هرگونه تعصب دینی اسلامی که ممکن است در پژوهش برخی مسلمانان باشد شخصیت آن امام را شناخته و در مورد آن تحقیق و پژوهش کرده‌اند. بدین‌روی پژوهش حاضر با کنکاش و جست‌وجو در منابع دانشمندان غیرمسلمان و شرق‌شناسان و خاورشناسان، به‌معرفی شخصیت امیرالمؤمنین امام علی(ع) پرداخته و آن را مورد بحث قرار داده است.
پژوهش حاضر شخصیت امیرالمؤمنین امام علی(ع) را از نگاه مستشرقین در چهار بُعد عقیدتی ـ ایمانی، علمی ـ اندیشه‌ای، سیاسی ـ نظامی و اقتصادی ـ اداری بررسی کرده است.
