بلا در سیره علوی؛ چیستی، فلسفه و حکمت
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
زنگی بشر همواره با بلاهای متعدد آمیخته است یکی از شبهات مطرح در این زمینه حکمت‌و فلسفه بلاهای بشری خصوصاً برای مؤمنان است. نبودنِ پاسخی قاطع و قانع‌کننده گاهی برخی افراد مصیبت‌دیده را نسبت به مقدّرات الهی بدبین نموده و موجبات دلسردی آن‌ها نسبت به فرائض الهی را پدید آورده است.
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با هدف پاسخ‌گویی به این شبهه با بررسی گزاره‌‌های متعدد نهج‌‌البلاغه در موضوع بلا، کلمات امیر مؤمنان(ع) را در قالب ساختاری منظم تدوین و بررسی نموده است، به‌گونه‌ای که بتواند کامل‌ترین پاسخ به شبهه موجود باشد
. فایده این نوشتار علاوه بر اقناع مخاطب در پاسخ به این شبهه، باعث تلاش افراد در از بین بردن عوامل بلاها و مصائب گردیده و درنتیجه می‌‌تواند در کاهش آمار مصائب و نقمات مؤثر باشد. این تحقیق در دو بخشِ واژه‌‌پژوهی بلا و فلسفه و حکمت‌بلا تنظیم شده است.
کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) ، نهج‌‌البلاغه، بلا، مصیبت، نقمت.
مقدمه
یكی از مهمترین پرسشها در زمینه آزمایش الهی، فلسفه و علّت امتحان بندگان است. اگر بر اساس آیات قرآن، خداوند از حال و آینده ما آگاه است و می‌‌داند با قرار گرفتن در بوته آزمایش، چه کسی راه حق و چه کسی باطل را انتخاب می‌‌كند، آزمایش بندگان چه سودی برای خداوند دارد؛ بنابراین روشن میشود آزمایش خداوند برای کشف مجهول نیست و نمیآزماید تا به مجهولی پی ببرد و قادر است هر كس را بدون امتحان به همان مرتبه‌‌ای كه با آزمایش مستحق آن میشود، برساند. پس انگیزه الهی از انجام امتحان بندگان چیست؟ در پاسخ به این سؤال مهم باید گفت آزمایش الهی ریشه در پرورش و تربیت آدمی دارد. این سنت دائمی پروردگار، برای شكوفا كردن استعدادهای نهفته و درنتیجه پرورش‌دادن بندگان می‌باشد؛ همان‌گونه كه فولاد را برای استحكام بیش‌تر در كوره می‌گذارند تا آبدیده شود، انسان نیز تنها در كوره حوادث و مشكلات است كه از زشتی‌‌ها پاك میشود و مسیر رشد و كمال را می‌پیماید.
قرآن می‌‌فرماید:
{وَ لِیبْتَلِی اللَّهُ ما فی صُدُورِكُمْ وَ لِیمَحِّصَ ما فی قُلُوبِكُمْ} (آل‌عمران/154)؛ «خداوند شما را آزمایش می‌‌کند تا آن‌چه در سینههایتان پنهان دارید بیازماید و آن‌چه در دلهای شماست خالص گرداند»
. امیرالمؤمنین(ع) علل متعددی برای پیدایش بلا و مصیبت برشمرده‌‌اند پژوهش پیش‌‌رو به جمع‌آوری، تحلیل و تدوین این موارد در ساختاری منظم پرداخته است. فایده مهم این نوشتار پاسخی جامع و متقن به این شبهه است. تحقیق حاضر در دو بخش تنظیم گردیده است: 1. واژه‌‌پژوهی بلا؛ 2. فلسفه و حکمت‌بلا.
