درس اول اخلاق در خطابه غدیر
درس اوّل : رنگ خدایی
« صبغة الله و من احسن من الله صبغه »
آیا تا به حال فکر کرده ایم که چرا خطابه ها و فرمایشات اهل بیت - علیهم السلام – و در رأس آنها پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - و حضرت صدیقه کبری - علیها السلام - با برشمردن صفاتی از خالق متعال آغاز می شود ؟ این نوع گویش حاصل دو پیام برای ما می باشد :
- حمد الهی به واسطه برشمردن این صفات :وقتی مخلوق صفات خالق را بر می شمرد و با پی بردن به صفات خالق عظمت او برای مخلوق متجلی می شود ، هر شنونده ای با شنیدن این صفات لب به تمجید خالق باز می کند و حمد خالق می گوید و لذا شروع با صفات الهی یک نوع تذکر است از جانب اهلبیت - علیهم السلام – ( در رأس آن ها پیامبر اکرم - صلی الله علیه و آله - ) که خالق دارای چنین صفاتی است که اوج این بلاغت و شیوایی را در خطابه غدیر می توان یافت ، که در فراز اول حضرت محمد - صلی الله علیه و آله - پس از ذکر صفات الهی می فرمایند :« ذلکم الله ربکم »ربّی که نعمت می دهد ، هدایت می کند پس مستحق شکر و حمد می باشد . تمام مخلوقات اعم از فرشتگان – نباتات – جمادات و حیوانات شکر خدا را به جای می آورند چون رب العالمین است و خدای جهانیان ( پروردگار جهانیان ) پس شکر وظیفه ماست .﴿ الذی استحق من کل من خلق .... ﴾
- رنگ الهی گرفتن به واسطه ی برشمردن صفات او :بعضی از صفات الهی از لحاظ لفظ با صفات مخلوق مشابه است مثلاً خدا علیم است مخلوق هم علیم است ، خدا قادر و رحیم است مخلوق هم می تواند علیم و قادر و .... باشد البته هیچ سنخیتی بین صفات الهی ( علیم ، قدیر ، رئوف و ... ) با صفات بشری نیست ولی این الفاظ مشترکاً استفاده می شود . حال از تذکر این صفات چه درسی خواهیم آموخت ؟ باید اشاره کرد که با تذکر صفات الهی این مطلب برای انسان روشن می شود که : خداوند علیم است : بشر نیز باید برای بهره گیری بهتر از سرمایه عمر و استفاده مطلوب از آن راه علم و دانش را فرا گیرد .
- خداوند رحیم است خداوند دارای رحمت خاصی است ، ما نیز به خواص مهربان باشیم ، با همسر و فرزندان و والدین کمال رأفت و رحمت اسلامی را بکار بندیم .
- خداوند قادر است ما نیز چنانچه بتوانیم از توانایی های خود در جهت رفع گرفتاری افراد جامعه استفاده کنیم و .... اینها یعنی : رنگ خدایی گرفتن و طی طریق الهی کردن و به دستورات او جامه عمل پوشاندن ما انسانها اگر بخواهیم متخلق به اخلاق الله شویم باید این صفات را داشته باشیم .اخلاق یعنی تخلق به اخلاق الله ، و حلقه روابط بین اعتقادات و احکام الهی است . البته باید گفت : بعضی از صفات فقط و فقط برای خداوند متعال « جلّ عزه » بکار می روند . و برای هیچ شخصی یا کس دیگر استفاده نمی شود و منحصر در ذات اوست مثل :رب ، الله ، حیّ و رحمان کاربرد این صفات در خطابه ها و سخنان بزرگان دینی ( اهلبیت - علیهم السلام - ) فقط به منظور تمجید می باشد .