واژه امین الله در فرهنگ غدیر
امین · اسم فعل به معنی(اجابت کن)(بپذیر)یا(چنین باد), کلمه ای است که بعدازدعامی گویند, امانتدار, طرف اعتماد, درستکار, کسی که · ( صفت ) 1 - امانت دار زنهاردار. 2 - کسی که بتوان باو اعتماد کرد طرف اعتماد معتمداستوار ثقه درستکار. 3- وکیل مباشر. 4 - مدیر. 5 - مرشد مرد کامل . جمع : امنائ . یا امین تذکره . مائ مور صدور تذکره (گذرنامه) (قاجاریان) جمع امنای تذکره . یا امین حضرت . ( اسم ) جبرئیل. یا امین مخزن افلاک . 1 - ( اسم ) جبرئیل . 2 - مرد کامل ولی مرشد . یا امین معادن . (ادا) منصبی در وزارت معارف عهد قاجاریه که پس از وزیر قرار داشت . یا امین وحی .( اسم ) جبرئیل . · ده از بخش قاین شهرستان بیرجند الله · نامی که مسلمانان به خدا دهند . · اله: خدا, ایزد, معبودیگانه, واجب الوجود · ( اسم ) 1 - خدا . 2 - ذات مستجمع صفات ( الوهیت ) .
مین الله:
معصومین (ع) حضرت امیرالمومنین(ع) را به عنوان امین خدا در روی زمین معرفی کرده و در زیارت نامه ها هم آن حضرت تحت این عنوان خطاب شده و ایشان را امین الله خوانده اند.کسی که امین الله است در تمام امور بر مردم اولی بوده و در امانتی که از سوی خداوند پیش وی باشد هرگز کم و کاستی نگذاشته و آنچه به او سپرده شده را بیان می کند که در نتیجه تمام اعمال و رفتارش رنگ خدا محوری دارد.مسئله ولایت حرف اساسی و اصولی در اسلام بوده ودر حقیقت با این اصل مهم خداوند مدیریت در دین را به دست معصومین (ع) سپرده است که سرسلسله این امر در ید بیضای حضرت علی (ع) می باشد.
زیارت امین الله:
این زیارت را «علاّمه مجلسى» از جهت سند، از صحیح ترین زیارات مى داند(1) و مرحوم حاج شیخ عباس قمى (در مفاتیح الجنان) آن را در نهایت اعتبار معرّفى مى کند. در كتاب شريف «كامل الزيارات» و مفاتيحالجنان و... نيز اين زيارت نقل شده است.
جابر جعفى از امام باقر(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: پدرم على بن الحسین(علیه السلام) بعد از شهادت پدرش (از فرط غصّه و اندوه و) براى کراهتى که از حشر و نشر با مردم داشت چند سالى دور از مردم زندگى مى کرد، و گاه به سوى عراق به قصد زیارت پدر و جدّش حرکت مى کرد و کسى از آن خبر نداشت، روزى به قصد زیارت امیرمؤمنان صلوات الله علیه حرکت کرد و من نیز، همراه او بودم و هیچ جنبنده و صاحب روحى غیر از دو ناقه، با ما نبود; وقتى به نجف ـ از بلاد کوفه ـ رسیدیم، دیدیم که در مکان خاصّى توقّف کرد و گریست; به حدّى که محاسن شریفش با اشک چشمش تر شد و گفت: السلام علیک یا امیرالمؤمنین... تا آخر این زیارت که خواهد آمد.(2)
گذشته از گفتار اين بزرگان علم حديث، و غواصان اقيانوس سخنان رهبران بزرگوارالهي، خود زيارت امين الله و فرازهاي پر معنا و ملكوتي بلند آن، بهترين شاهد و گواهبر اعتبار و صدور آن از ائمه معصومين ـ عليه السلام ـ و آن پيشواياني است كه دربارة سخنانشان گفته اند:
«دون كلام الخالف و فوق كلام المخلوق»، چنان كه يكي ازاساتيد بزرگ دربارة دعاهايي چون دعاي كميل و مناجات شعبانيه و دعاي صباح و امثال آنها اين سخن را فرمود.(3)به هر تقديراين زيارت از جهت سند و متن و معنا بسيار عالي است، در كتب معتبر نقل شده است و به مواظبت آن تأكيد شده است. بسياري از بزرگان آن را ترجمه يا شرح كرده اند. اين زيارتشريفه، هم از زيارات مطلقه محسوب مي شود و هم از زيارات مخصوصة روز عيد غدير و هماز زيارات جامعه كه در جميع روضات مقدسه ائمه ـ عليه السلام ـ خوانده مي شود.(4) امام سجاد با دو حالت و كيفيت اينزيارت را در كنار قبر حضرت امير ـ عليه السلام ـ قرائت كرد.
بخش اول اين زيارت را در حال ايستاده و در حال گريه خواند.2. و بخش دوم آن را يعني از قسمت «اللهم اِنَّ قلوبَ المخبتين اليك و الهِةٌ...» صورت مبارك خود را بر قبر امام عليـ عليه السلام ـ گذاشت و بقية زيارت را خواند..(5)
در هر حال، سندى که در «مزار کبیر» براى این زیارت آمده، چنین است: جابر جعفى از امام محمّد باقر(علیه السلام) نقل مى کند که امام زین العابدین(علیه السلام) به زیارت قبر امیر مؤمنان(علیه السلام) آمد و کنار قبر آن حضرت ایستاد و گریست و گفت:
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمینَ اللهِ فى اَرْضِهِ، وَحُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ، اَلسَّلامُ
سلام بر تو اى امانتدار خدا در زمین او و حجّتش بر بندگان او سلام
عَلَیْکَ یا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ، اَشْهَدُ اَنَّکَ جاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ جِهادِهِ، وَعَمِلْتَ
بر تو اى امیر مؤمنان گواهى دهم که تو در راه خدا جهاد کردى چنانچه باید و رفتار کردى
بِکِتابِهِ، وَاتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِیِّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، حَتّى دَعاکَ اللهُ اِلى
به کتاب خدا (قرآن) و پیروى کردى از سنتهاى پیامبرش صلى الله علیه و آله تا این که خداوند تو را به
جِوارِهِ، فَقَبَضَکَ اِلَیْهِ بِاخْتِیارِهِ، وَاَلْزَمَ اَعْدائَکَ الْحُجَّةَ مَعَ مالَکَ مِنَ
جوار خویش دعوت فرمود و به اختیار خودش جانت را قبض نمود و ملزم کرد دشمنانت را به حجت و برهان
الْحُجَجِ الْبالِغَةِ عَلى جَمیعِ خَلْقِهِ، اَللّـهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسى مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِکَ،
با حجّتهاى رساى دیگرى که با تو بود بر تمامى خلق خود، خدایا قرار ده نفس مرا آرام به تقدیرت
راضِیَةً بِقَضآئِکَ، مُولِعَةً بِذِکْرِکَ وَدُعآئِکَ، مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ اَوْلِیآئِکَ، مَحْبُوبَةً
و خشنود به قضایت و حریص به ذکر و دعایت و دوستدار برگزیدگان دوستانت و محبوب
فى اَرْضِکَ وَسَمآئِکَ، صابِرَةً عَلى نُزُولِ بَلائِکَ، شاکِرَةً لِفَواضِلِ
در زمین و آسمانت و شکیبا در مورد نزول بلایت و سپاسگزار در برابر
نَعْمآئِکَ، ذاکِرَةً لِسَوابِـغِ آلآئِکَ، مُشْتاقَةً اِلى فَرْحَةِ لِقآئِکَ، مُتَزَوِّدَةً
نعمتهاى فزونت و متذکر عطایاى فراوانت مشتاق به شاد گشتن دیدارت توشه گیر
التَّقْوى لِیَوْمِ جَزآئِکَ، مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ اَوْلِیآئِکَ، مُفارِقَةً لاَِخْلاقِ اَعْدائِکَ،
پرهیزکارى براى روز پاداشت پیروى کننده روشهاى دوستانت دورى گزیننده اخلاق دشمنانت
مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْیا بِحَمْدِکَ وَثَنآئِکَ
سرگرم از دنیا به ستایش و ثنایت
* سپس گونه مبارک خود را برقبر گذاشت وگفت:
اَللّـهُمَّ اِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتینَ اِلَیْکَ والِهَةٌ، وَسُبُلَ الرّاغِبینَ اِلَیْکَ شارِعَةٌ،
خدایا براستى دلهاى فروتنان درگاهت بسوى تو حیران است و راههاى مشتاقان به جانب تو باز است
وَاَعْلامَ الْقاصِدینَ اِلَیْکَ واضِحَةٌ، وَاَفْئِدَةَ الْعارِفینَ مِنْکَ فازِعَةٌ،
و نشانه هاى قاصدان کویت آشکار و نمایان است و قلبهاى عارفان از تو ترسان است
وَاَصْواتَ الدّاعینَ اِلَیْکَ صاعِدَةٌ، وَاَبْوابَ الاِْجابَةِ لَهُمْ مُفَتَّحَةٌ، وَدَعْوَةَ
و صداهاى خوانندگان بطرف تو صاعد و درهاى اجابت برویشان باز است و دعاى
مَنْ ناجاکَ مُسْتَجابَةٌ، وَتَوْبَةَ مَنْ اَنابَ اِلَیْکَ مَقْبُولَةٌ، وَعَبْرَةَ مَنْ بَکى مِنْ
آن کس که با تو راز گوید مستجاب است و توبه آن کس که به درگاه تو بازگردد پذیرفته است و اشک دیده آن کس که از
خَوْفِکَ مَرْحُومَةٌ، وَالاِْغاثَةَ لِمَنِ اسْتَغاثَ بِکَ مَوْجُودَةٌ، وَالاِْعانَةَ لِمَنِ
خوف تو گرید مورد رحم و مهر است و فریادرسى تو براى کسى که به تو استغاثه کند آماده است و کمک کاریت براى آن کس که
اسْتَعانَ بِکَ مَبْذُولَةٌ، وَعِداتِکَ لِعِبادِکَ مُنْجَزَةٌ، وَزَلَلَ مَنِ اسْتَقالَکَ مُقالَةٌ،
از تو کمک خواهد رایگان است و وعده هایى که به بندگانت دادى وفایش حتمى است و لغزش کسى که از تو پوزش طلبد بخشوده است
وَاَعْمالَ الْعامِلینَ لَدَیْکَ مَحْفُوظَةٌ، وَاَرْزاقَکَ اِلَى الْخَلائِقِ مِنْ لَدُنْکَ
و کارهاى آنان که براى تو کار کنند در نزد تو محفوظ است و روزیهایى که به آفریدگانت دهى از نزدت
نازِلَةٌ، وَعَوآئِدَ الْمَزیدِ اِلَیْهِمْ واصِلَةٌ، وَذُنـُوبَ الْمُسْتَغْفِرینَ مَغْفُورَةٌ،
ریزان است و بهره هاى بیشترى هم بسویشان مى رسد و گناه آمرزش خواهان (از تو) آمرزیده است
وَحَوآئِجَ خَلْقِکَ عِنْدَکَ مَقْضِیَّةٌ، وَجَوآئِزَ السّآئِلینَ عِنْدَکَ مُوَفَّرَةٌ، وَ
و حاجتهاى آفریدگانت نزد تو روا شده است و جایزه هاى سائلان در پیش تو شایان و وافر است
عَوآئِدَ الْمَزیدِ مُتَواتِرَةٌ، وَمَوآئِدَ الْمُسْتَطْعِمینَ مُعَدَّةٌ، وَمَناهِلَ الظِّمآءِ
و بهره هاى فزون پیاپى است و خوانهاى احسان تو براى طعام خواهان آماده است و حوضهاى آب براى تشنگان
مُتْرَعَةٌ، اَللّـهُمَّ فَاسْتَجِبْ دُعآئى، وَاقْبَلْ ثَنآئى، وَاجْمَعْ بَیْنى وَبَیْنَ
لبریز است خدایا پس دعایم را مستجاب کن و بپذیر مدح و ثنایم را و گردآور میان من و
اَوْلِیآئى، بِحَقِّ مُحَمَّد وَعَلِىٍّ وَفاطِمَةَ، وَالْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ، اِنَّکَ وَلِىُّ
دوستانم به حق محمّد و على و فاطمه و حسن و حسین که براستى تویى صاحب
نَعْمآئى،وَمُنْتَهى مُناىَ،وَغایَةُ رَجائى فى مُنْقَلَبى وَمَثْواىَ *
نعمتهایم و منتهاى آرزویم و سر حدّ نهایى امیدم و بازگشتگاه و اقامتگاهم
در کامل الزیارات بعد از این زیارت، این فقرات نیز آمده است:
اَنْتَ اِلهى وَسَیِّدى وَمَوْلاىَ،اِغْفِرْ لاَِوْلِیآئِنا،
تویى معبود و آقا و مولاى من بیامرز دوستان ما را
وَکُفَّ عَنّا اَعْدآئَنا، وَاشْغَلْهُمْ عَنْ اَذانا، وَاَظْهِرْ کَلِمَةَ الْحَقِّ وَاجْعَلْهَا الْعُلْیا،
و بازدار از ما دشمنانمان را و سرگرمشان کن از آزار ما و آشکار کن گفتار حق را و آن را برتر قرار ده
وَاَدْحِضْ کَلِمَةَ الْباطِلِ وَاجْعَلْهَا السُّفْلى، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء قَدیرٌ
و از میان ببر گفتار باطل را و آن را پست گردان که براستى تو بر هر چیز توانایى.
آنگاه امام باقر(علیه السلام) فرمود:
هر که از شیعیان ما این زیارت و دعا را نزد قبر امیرالمؤمنین(علیه السلام) یا نزد قبر یکى از ائمّه(علیهم السلام) بخواند، خداوند متعال، این زیارت و دعاى او را در طومارى از نور بالا مى برد و مهر حضرت محمّد(صلى الله علیه وآله) بر آن زده شود و این گونه محفوظ بماند تا تسلیم قائم آل محمّد(علیهم السلام) شود
مطابق آنچه در کتاب مزار کبیر و بحارالانوار آمده است: این زیارت شریفه هم از زیارات مُطلقه محسوب مى شود و هم از زیارات مخصوصه روز غدیر و هم از زیارات جامعه که در جمیع روضات مقدّسه ائمّه(علیهم السلام) خوانده مى شود.
تفسير اين زيارت:
تفسير اين زيارت، كتاب مستقلي را طلب مي كند، كما اين كه بعضي از بزرگان آن را ترجمه و شرح كرده اند. درپايان اين نوشتار كوتاه منبع و يا منابعي معرفي مي گردد تا با تهية آن، به مطالعةعميق تر پيرامون متن زيارت امين الله بپردازيد.
آن چه در اين نوشتار به نحواختصار قابل بيان است، اين است كه:
- ابتدا در اين زيارت با چند جملة كوتاه به درود و سلام امام معصوم پرداخته و به بعضي از خصوصيات امام گواهي داده است.
- سپس بيشترين توجه را متوجه دعا و درخواست هاي مشروع و آن چه موجب سعادت و كمال و كرامت انساني است كرده است
- و آن گاه به راز و نياز با پروردگار بي نياز پرداخته. 4. سپس فرازهاي بسيار آموزنده و جالبي براي تعليم و تربيت افراد مورد استفاده و آموزش قرار گرفته است
در واقع امام سجاد ـ عليه السلام ـ با اين متن كوتاه درس هاي بزرگي را به همة انسان هاي وارسته وخدا جوي ياد داده است.
- . درس توحيد.
- . درس امامت و ولايت.
- . درس اخلاق و تعليم وتربيت.
- . درس ادب و تواضع و...
امام سجاد اين زيارت را در كنار قبر امام معصوم، در حرم مطهر، در مكان مقدس با حالت گريه و آن هم صورت مبارك خود را بر قبرشريف امام علي ـ عليه السلام ـ مي گذارد و اين زيارت را مي خواند، اين حالت و اينكار امام سجاد ـ عليه السلام ـ يعني چه و چقدر معنا دارد؟ اين كار امام اوج تواضع وادب را در مقابل امام معصوم كه خود نيز معصوم است مي رساند. اوج يكتا پرستي را دريك حالت زيبا به نمايش مي گذارد...
خلاصه هم 1. سند اين زيارت در نهايت اعتبارمي باشد.2. هم متن آن بسيار عالي، آموزنده و بلند است. 3. هم فضيلت قرائت اين زيارتب سيار است. 4. هم درس هاي زيادي مي توان از متن آن آموخت.