خطبه غدیر به زبان فارسی
متن کامل خطبه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در غدیر خم
(1)
حمد و ثنای الهی
[1] ستايش خداي را سزاست که در يگانه گي اش بلند مرتبه و در تنهاي اش به آفريدگان نزديک است. سلطنتش پر جلال و در ارکان آفرينش اش بزرگ است، بر همه چيز احاطه دارد بي آنکه مکان گيرد و جابه جا شود و بر تمامي آفريدگان به قدرت و برهان خود چيره است.همواره ستوده بوده وخواهد بود ، مجد و بزرگي او را پاياني نيست آغاز و انجام از او و برگشت تمامي امور به سوي اوست .
[2] اوست آفريننده ي آسمان ها و گستراننده ي زمين ها و حکمران آنها . دور و منزه از خصايص آفريده هاست و در منزه بودن خود نيز از تقديس همگان برتر. هموست پروردگار فرشتگان و روح ، افزوني بخش بر آفريدگان ، و بخشنده ي بر همه موجودات است ، به نيم نگاهي ديده ها را ببيند و ديده ها هرگز او را نبينند .کريم و بردبار و شکيباست .
رحمتش جهان شمول و عطايش منت گزار در انتقام و کيفر سزاواران عذاب بي شتاب است .
[3] بر نهان ها آگاه و بر درون ها دانا ، پوشيده ها بر او آشکار و پنهان ها بر او روشن است .بر هر هستي فراگير و چيره . نيروي آفريدگان از او و توانايي بر هر پديده ويژ ي اوست ، او را همانندي نيست .
در تاريکستان لاشيء او هستي بخش هر هستي است جاودانه و زنده و عدل گستر ، خداوندي جز او نباشد و اوست ارجمند و حکيم .
[4] ديده ها رابر او راهي نيست و اوست که ديده ها را دريابد و اوست بر پنهاني ها آگاه و بر کارها دانا، از ديدن، کسي وصفش را نيابد و بر چگونگي او از نهان و آشکار دست نيازد مگر او-عز وجل –راه نمايد و خود را بشناساند.
[5] گواهي مي دهم که او « الله » است همو که تنزهش سراسر روزگاران را فرا گرفته و پرتوش ابديت را شامل است . فرمانش را بي مشاور اجراکند و تقديرش را بي شريک امضاء وهستي را بي ياور سامان دهد ،
[6] صورت آفرينش اورا الگويي نبوده ، آفريدگان را بدون ياور و سختي و حيله ، هستي بخشيده است جهان با ايجاد او موجود و با آفرينش او پديدار شده است .
پس اوست « الله » و معبودي جز او نيست هم او که صنعش استوار و ساختمان آفرينش اش زيباست . دادگري که ستم روا نمي دارد و بخشنده ترين که کارها به او باز مي گردد.
[7] و گواهي مي دهم که او الله است که هر هستي در برابر بزرگي اش فروتن و در مقابل ارجمندي اش رام و به توانايش تسليم و به هيبت اش خاضع است .
[8] پادشاه هستي ها و چرخاننده ي سپهرها و رام کننده ي آفتاب و ماه که هريک تا اجل معين جريان يابند .
او پرده ي شب را به روز و پرده ي روز را به شب –که شتابان در پي شب است -(اعراف/54) به پيچد هم او شکننده ي هر ستمگر باطل گرا و نابود کننده ي هر شيطان سرکش است ،
[9] نه او را ناسازي باشد و نه برايش مانند و انبازي، يکتا وبي نياز ، نه زاده و نه زائيده شده و او را همتايي نبوده (سوره اخلاص)، خداوند يگانه و پروردگار بزرگوار است . بخواهد به انجام رساند ، اراده کند و حکم نمايد ، بداند و بشمارد ، بميراند و زنده کند ، نيازمند و بي نياز فرمايد ، بخنداند و بگرياند نزديک آورد و دور برد ،باز دارد و عطا کند اوراست پادشاهي و ستايش ، به دست تواناي اوست تمام نيکي و هم اوست بر همه چيز توانا.
[10] شب را در روز و روز را در شب فرو برد ،جز او خداوندي نباشد گرانقدر و آمرزنده ،پذيرنده ي دعا و افزاينده ي عطا، برشمارنده نفس ها و پروردگار پري و انسان ، چيزي بر او مشکل ننمايد .
فرياد فرياد کنندگان ، او را آزرده نکند و اصرارِ اصرار کنندگان او را به ستوه نياورد .نيکوکاران را نگاهدار و رستگاران را يار ، مومنان را صاحب اختيار و جهانيان را پروردگار است ،هم او که در همه ي احوال سزاوار سپاس و ستايش آفريدگان است.
[11] او را ستايش فراوان و سپاس جاودانه مي گويم در شادي ورنج و آسايش و سختي و به او و فرشتگان و نبشته ها و فرستاده هايش ايمان داشته فرمان او را گردن مي گذارم و اطاعت مي کنم وبه سوي هرآنچه مايه ي خوشنودي اوست ، مي شتابم و به حکم و فرمان او تسليم ،چرا که به فرمان بري او شايق واز کيفر او ترسانم زيرا او خدايي است که کسي از مکرش در امان نبوده و از ستم اش ترسان نباشد (زيرا او را ستمي نيست).
(2)
فرمان الهی برای مطلبی مهم
[12] و اکنون به بندگي خويش و پروردگاري او گواهي ميدهم ، و وظيفه ي خود را در آنچه وحي شده انجام ميدهم مباد از سوي او عذابي فرود آيد که کسي را ياراي دور ساختن آن از من نباشد هرچند توانش بسيار ، دوستي اش - با من - خالص باشد. خداوندي جز او نيست. چرا که به من هشدار داده که اگر آنچه در حق علي نازل کرده ،به مردم ابلاغ نکنم ، وظيفه ي رسالتش را انجام نداده ام و خود او –تبارک وتعالي– امنيت از آزار مردم را برايم تضمين کرده و البته که او بسنده و بخشنده است . پس آنگاه خداوند چنين وحي ام فرمود:
«به نام خداوند همه مهر مهرورز اي فرستاده ي ما آنچه از سوي پروردگارت درباره علي و جانشيني او بر تو فرو فرستاديم به مردم برسان وگرنه رسالت خداوندي را به انجام نرسانده اي و او تو را از آسيب مردمان نگاه ميدارد ..»(مائده/67).
[13] هان مردمان ! در تبليغ آنچه خداوند بر من نازل فرموده کوتاهي نکرده ام و اکنون سبب نزول آيه را بيان مي کنم : همانا جبرئيل از سوي سلام پروردگارم –که تنها او سلام است - سه مرتبه بر من فرود آمد و فرماني آورد که در اين مکان به پا خيزم و به هر سفيد و سياهي اعلام کنم که علي بن ابيطالب برادر وصي و جانشين من در ميان امت و امام پس از من است هم او که جايگاه اش نسبت به من به سان هارون نسبت به موسي است مگر اين که پيامبري پس از من نخواهد بود و او پس از خدا و رسول او صاحب اختيار شماست و خداوند تبارک و تعالي آيه اي بر من نازل فرموده که « همانا تنها ولي و سرپرست و صاحب اختيار شما خداوند و پيامبرش و موءمناني اند که نماز به پا مي دارند و در رکوع زکات مي پردازند ...» (مائده/55) و قطعاً علي بن ابيطالب نماز بر پا داشته و در رکوع زکات پرداخته و پيوسته خداخواه است .
[14] و من از جبرئيل در خواستم که از خداوند سلام اجازه کند و مرا از ماموريت تبليغ به شما معاف دارد زيرا کمي پرهيزگاران و فزوني منافقان و دسيسه ملامت گران و مکر مسخره کنندگان اسلام را ميدانم همانان که خداوند در وصفشان در کتاب خود فرموده : «...به زبان مي گويند آن را که در دلهايشان نيست و آن را اندک و آسان مي شمارند حال آنکه نزد خداوند بس بزرگ است...»(نور/15)
[15] و نيز از آن روي که منافقان بارها مرا آزار رسانيده اند تا بدان جاکه مرا اذن (سخن شنو و زود باور ) ناميده اند به خاطر همراهي افزون و تمايل و پذيرش علي از من و توجه ويژه ي من به او ،تا بدان جا که خداوند آيه اي فرو فرستاد (توبه/61) « و از آنان اند کساني که پيامبر خدا را آزرده ، گويند او سخن شنو و زود باور است بگو آري او سخن شنو ست بر عليه آنان که گمان مي کنند او تنها سخن مي شنو د –ليکن به خير شماست او(پيامبر) به خدا ايمان دارد و اهل ايمان را تصديق کرده راستگو مي انگارد و همو رحمت است براي ايمانيان شما و البته براي آنان که او را ازار دهند عذابي دردناک خواهد بود...»
و اگر مي خواستم نام گويندگان چنين سخن را بر زبان آورم و به آنان اشارت کنم و مردمان را به سويشان هدايت کنم ( که آنان را شناسايي کنند ) ميتوانستم.ليکن به خدا سوگند در کارشان کرامت نموده لب فرو بستم .
[16] با اين حال خداوند از من خشنود نخواهد شد مگر فرمان او را در حق علي به شما ابلاغ کنم . آنگاه پيامبر (صلي الله عليه و آله) چنين خواند :
«...اي پيامبر ! آنچه –در حق علي - از سوي پروردگارت بر تو فرود آمده ابلاغ کن و گرنه رسالت او را انجام نداده اي و البته خداوند تو را از آسيب مردمان نگاه مي دارد ...»(مائده/67)
(3)
اعلان رسمي ولايت و امامت دوازده امام عليهم السلام
[17] هان مردمان ! بدانيد اين آيه درباره اوست ژرفاي آن را بفهميد و بدانيد که خداوند او را سرپرست و امام شما قرار داده و پيرويش را بر مهاجران و انصار واجب کرده و بر پيروان آنان در نيکي ، و بر صحرانشينان و شهروندان ،و بر عجم و عرب و آزاد و برده و کوچک و بزرگ و سفيد و سياه و هر يکتا پرست.
(هشدار) اجراي فرمانش لازم ، امرش نافذ ، ناسازگارش رانده ، پيرو و باور کننده اش در مهر است البته که خداوند او و شنوايان سخن اش و پيروان راهش را آمرزيده است .
[18] هان مردمان ! براي آخرين بار در اين اجتماع به پا ايستاده (با شما سخن مي گويم) سخنم را شنيده پيروي کنيد و فرمان پروردگارتان را گردن گذاريد که خداوند عزّوجلّ صاحب اختيار و سرپرست و معبود شماست و سپس سرپرست شما ، فرستاده و پيامبر اوست که اکنون با شما سخن مي گويد و پس از من به فرمان او ، علي ولي و امام شماست و سپس امامت ، در فرزندان من از نسل علي خواهد بود تا برپايي رستاخيز که خدا و رسول او را ديدار کنيد .
[19] روا نيست مگر آنچه خدا و رسول و امامان روا دانند و ناروا نباشد مگر آنچه آنان ناروا دانند ، و خداوند عز و جل هم روا و هم ناروا را بمن شناسانده و من آموخته هايم را از کتاب خدا و حلال وحرام او را در اختيار علي گذاشته ام.
[20] هان مردمان !او را برتر دانيد ، هيچ دانشي نيست مگر اينکه خداوند در جان من نبشته و من تمامي آن را در جان علي امام پرهيزگاران ضبط کرده ام ،و دانشي نبوده مگر اينکه آن را به علي آموخته ام او پيشواي روشنگر است که خداوند در سوره ياسين از او گفتگو کرده :« و علم هر چيز را در امام مبين برشمرده ايم...»( يس / 12)
[21] هان مردمان ! او را فراموش نکنيد و از امامتش رو برنتابيد و از سرپرستيش نگريزيد چرا که شما را به درستي و راستي خوانده و خود نيز بدان عمل مي کند ، او باطل را نابود و شما را از آن باز دارد و هرگز نکوهش نکوهش گران او را از کار باز ندارد .
[22] او نخستين مومن به خدا و رسول اوست و کسي در ايمان به من از او سبقت نجسته و همو جان خود را فداي رسول خدا کرده با او همراه بو ده است تنها او همراه رسول خدا عبادت مي کرد و جز او از مردان کسي چنين نبو د . علي اولين نماز گزار و پرستش کننده ي همراه من است از جانب خدا وند به او دستور دادم تا (در شب هجرت )در بستر من بيارامد و او نيز فرمان برده پذيرفت که جان خود را فداي من کند .
[24] هان مردمان ! او را برتر بدانيد که خداوند او را برتري داده و پيشوايي او را پذيرا با شيد که خداوند او را (به امامت )نصب کرده است .
[25] هان مردمان ! او امام از جانب خداست و خداوند هرگز توبه ي منکر اورا نپذيرد و چنين کسي را نيامرزد اين است روش قطعي خداوند درباره ناسازگار با امامت علي ،و حتماً او را به عذاب دردناک جاودانه کيفر خواهد کرد . پس ، از مخالفت او بهراسيد وگرنه در آتشي در خواهيد شد که آتش گيره ي آن مردمانند و سنگ که براي حق ستيزان آماده شده است .
[26] هان مردمان! به خدا که پيامبران پيشين به ظهورم بشارت داده اند و همانا من فرجام آنان و برهان بر آفريدگان آسمانيان و زمينيانم ، آن کسي که راستي و درستي مرا باور نکند به کفر جاهلي گذشته در آمده و ترديد در سخنان امروزم همسنگ ترديد در تمامي محتواي رسالت من است و ناباوري در امامت يکي از امامان به سان ناباوري در تمامي آنان است و جايگاه ناباوران امامت ما آتش دوزخ خواهد بود .
[27] هان مردمان خداوند عز و جل از روي منت و احسان خويش اين برتري را به من پيش کش کرده و خدايي جز او نيست . هشدار که تمامي ستايش هاي من در تمامي روزگاران و هر حال و مقام ، ويژه ي اوست .
[28] هان مردمان ! علي را برتر دانيد که او برترين از مردان و زنان ، پس از من است تا آن هنگام که آفرينش برپاست و روزيشان فرود آيد دور دور باد از مهر خداوند و خشم خشم باد بر آن که اين گفته ام را نپذيرد و بامن سازگار نباشد .هان! آگاه باشيد جبرئيل سه بار از سوي خداوند خبرم داد هرکه با علي ستيزد و بر ولايت او گردن نگذارد نفرين و خشم من بر او باد ، البته بايست هرکس بنگرد که براي فرداي خويش چه پيش فرستاده پس تقوا پيشه کنيد و از ناسازي با علي بپرهيزيد ، مباد گامهايتان پس از استواري در لغزد و همانا خداوند بر کردارتان آگاه است .
[29] هان مردمان! او هم جوار و هم سايه ي خداست که در کتاب گرانقدر خود ( قرآن ) او را ياد کرده و درباره ستيزندگان با او فرموده : « ... مباد کسي در روز رستاخيز بگويد افسوس که درباره ي هم جوار و همسايه ي خداوند کوتاهي کرده ام »
[30] هان مردمان! در قرآن انديشه کنيد و ژرفاي آيات آن را دريابيد و بر محکماتش نظر کنيد و از متشابهات آن پيروي ننماييد. به خداوند سوگند که باطن ها و تفسير آن را روشن نمي کند مگر همين که دست و بازوي او را گرفته و بالا آورده ام و اعلام مي دارم که هر آن کس که من سرپرست اويم اين علي سرپرست اوست و او علي ، فرزند ابي طالب، برادر و وصّي من است. ولايت و سرپرستي او حکمي از سوي خداست که بر من فرو فرستاده است.
[31] هان مردمان! همانا علي و پاکانِ از فرزندانم از نسل او يادگار گران سنگ کوچک ترند و قرآن يادگار ارزشمند بزرگتر. هر يک از اين دو از ديگر همراه خود حکايت مي کند و با آن سازگار است. آن دو هرگز از هم جدا نمي شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند.هان! آنان امانت داران خدا در ميان آفريدگان و حاکمان او در زمين اند. هشدار که من وظيفه ي خود را ادا کردم.
[32] هان! من وظيفه ام را ابلاغ کردم و به گوش شما رساندم. هشدار که روشن نمودم. بدانيد که اين سخن خدا بود و من از سوي او سخن گفتم.
[33] هان بدانيد! هرگز به جز اين برادرم کسي نبايد اميرالمومنين خوانده شود. هشدار که پس از من امارت مومنان بر کسي جز او روا نباشد.
(4)
بلند كردن اميرالمومنين (علیه السلام) بدست رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)
[34] سپس فرمود : مردمان ! کيست سزاوارتر از شمايان به شما ؟ گفتند : خداوند و رسول او . آنگاه فرمود : آن که من سرپرست اويم پس اين علي ولي و سرپرست اوست . خداوندا پذيراي ولايت او را دوست بدار و دشمن او را دشمن دار و يار او را ياري کن و رهاکننده ي او را تنها گذار .
[35] هان مردمان ! اين علي است برادر و وصي و نگاهبان دانش من و جاي نشين من در ميان امت وايمان آورندگان به من و بر تفسير کتاب خدا ، او مردمان را به سوي خدا بخواند و به آنچه موجب خشنودي اوست عمل کند و با دشمنان او ستيز نمايد. او سرپرست فرمانبرداري خدا باشد و بازدارنده از نافرماني او .
[36] همانا اوست جانشين رسول الله و فرمانرواي ايمانيان ، و از سوي خدا پيشواي هدايتگر .اوست پيکار کننده ي با پيمان شکنان ، رويگردانان از راستي و درستي و بدر رفته گان از دين.
[37] خداوند فرمايد: « فرمان من دگرگوني نمي پذيرد. » پروردگارا، اکنون به فرمان تو مي گويم : خداوندا دوست داران او را دوست دار و دشمنانش را دشمن. پشتيبانان او را پشتيباني، يارانش را ياري کن و خودداري کنندگان از ياري اش را رها کن. ناباورانش را از مهرت بران و خشم خود را بر آنان فرود آور.
[38] معبودا ! تو خود در هنگام بيان ولايت علي و برپايي او فرمودي : « امروز آيين شما را به کمال و نعمتم رابراي شما تمام نمودم و با خشنودي اسلام را دين شما قرار دادم.( مائده/ 5) » و نيز گفتي: « همانا دين در نزد خدا تنها اسلام است.(آل عمران/19) » و فرمودي:« و آنکه به جز اسلام ديني بجويد از او پذيرفته نبوده درجهان ديگر در شمار زيانکاران خواهد بود.(آل عمران/85)»
[39] خداوندا تو را گواه مي گيرم که پيام تو را به مردمان رساندم.
(5)
تاكيد بر توجه امت به مسئله امامت
[40] هان مردمان! خداوند عزوجل دين را با امامت علي تکميل نمود. اينک آنان که از او و جانشينانش از فرزندان من و از نسل او - تا برپايي رستاخيز و عرضه بر خدا - پيروي نکنند کرده هايشان در دو جهان بيهوده بوده در آتش دوزخ جاودانه خواهند بود. « به گونه اي که نه از عذابشان کاسته و نه بر ايشان فرصتي براي نجات خواهد بود. (بقره/161)»
[41] هان مردمان! اين علي است ياورترين، سزاوارترين، نزديک ترين و گرانقدرترين شما نزد من و خداوند عزوجل و من از او خشنوديم. آيه ي رضايتي در قرآن نيست مگر درباره او و هرگاه خداوند ايمانيان را خطابي نموده به او آغاز کرده . و آيه ي ستايشي نازل نگشته مگر درباره ي او و در سوره ي « هل اتي علي الانسان » گواهي بر بهشت نداده مگر براي او و آن را در حق غير او فرود نياورده و به وسيله آن آيه جز او را نستوده است.
[42] هان مردمان! علي ياور دين خدا، دفاع کننده از رسول اوست و هم او پرهيزکار پاکيزه و رهنماي ارشاد شده« به دست خود خدا است. » پيامبرتان برترين پيامبران، جانشين اش برترين جانشينان و فرزندانش بهترين اوصيايند.هان مردمان! فرزندان پيامبران از نسل آنانند و فرزندان من از نسل اميرالمومنين علي است.
[43] هان مردمان! به راستي که شيطان اغواگر آدم را با رشک از بهشت رانده. مباد شما به علي رشک ورزيد که آنگاه کرده هايتان نابود و گام هايتان لرزان خواهد شد. آدم به خاطر يک اشتباه به زمين هبوط کرد حال آنکه برگزيده خداوند عزوجل بود. پس چگونه خواهيد بود که شما شماييد و دشمنان خدا نيز از ميان شمايند.
[44] هشدار که با علي نمي ستيزد مگر شقي و سرپرستي اش را نمي پذيرد مگر رستگار پرهيزکار و به او نمي گرود مگر ايمان دار بي آلايش و به خدا سوگند سوره ي « والعصر » درباره او نازل شده است : « به نام خداوند همه مهر مهرورز . به زمان سوگند که انسان در زيان است. » (والعصر/1-2) مگر علي که ايمان آورده و به درستي و شکيبايي آراسته است.
[45] هان مردمان! خدا را گواه مي گيرم که پيام او را به شما رساندم و « بر فرستاده وظيفه اي جز بيان روشن نيست ». (عنکبوت 18 - نور 54)
[46] هان مردمان! « تقوا پيشه کنيد همانگونه که بايسته است و نميريد جز با شرف اسلام ». (آل عمران/102)
(6)
اشاره به كارشكني هاي منافقين
[47] هان مردمان! « به خدا و رسول او و نور همراهش ايمان آوريد (تغابن/8)».« پيش از آنکه چهره ها را تباه و باژگونه کنيم، يا چونان اصحاب روز شنبه ( يهودياني که بر خدا نيرنگ آوردند ) رانده شويد.» (نساء/47)
به خدا سوگند که مقصود خدا از اين آيه گروهي از صحابه اند که آنان را با نام و نَسَب مي شناسم ليکن به پرده پوشي کارشان مأمورم. آنک هر کس پايه کار خويش را مهر و يا خشم علي در دل قرار دهد (و بداند که ارزش عمل او وابسته به آن است).
[48] هان مردمان! نور از سوي خداوند در جان من، سپس در جان علي ابن ابيطالب آنگاه در نسل او تا قائم مهدي - که حق خدا و ما را مي ستاند – جاي گرفته، چرا که خداوند عزوجل ما را دليل و حجت قرار داده بر کوتاهي کنندگان به عمد، ستيزه گران، ناسازگاران، خائنان و گنهکاران و ستمکاران و غاصبان از تمامي جهانيان.
[49] « هان مردمان! هشدارتان مي دهم همانا من رسول خدايم. پيش از من نيز رسولاني آمده و سپري شده اند. پس آيا اگر بميرم يا کشته شوم به جاهليت برمي گرديد ؟ و آن که به قهقرا برگردد خدا را زيان نخواهد رسانيد و او سپاس گزاران شکيبا گر را پاداش خواهد داد.(آل عمران/144)»
[50] هان! علي و فرزندان من از نسل او داراي کمال شکيبايي و سپاس گزاري اند.
[51] هان مردمان! «..اسلامتان را بر من منت مگذاريد(حجرات/17) » و بر خدا نيز، که اعمالتان را بيهوده و تباه خواهد کرد و او بر شما خشم خواهد گرفت و شما را به« شعله اي از آتش و مس گداخته(الرحمن/35)» گرفتار خواهد کرد.«.. به يقين پروردگار شما در کمين گاه است..(فجر /14)».
[52] هان مردمان! به زودي پس از من«.. اماماني خواهند آمد و شما را به آتش خواهند خواند. آنان در روز رستاخيز تنها و بي ياور خواهند بود(قصص /41)».
[53] آگاه باشيد که خداوند و من از آنان بيزاريم.
[54] هان مردمان! حتما آنان و ياوران و پيروان و تابعانشان در پست ترين جايگاه آتش خواهند بود، چه جايگاه بدي است منزل متکبران. (نحل/29)
[55] هان! «که آنان اصحاب صحيفه اند». اکنون هر که در صحيفه خود نظر کند.
[56] هان مردمان! اينک جانشيني خود را به عنوان امامت و وراثت به امانت به جاي مي گذارم در نسل خود تا برپايي روز رستاخيز و اکنون مأموريت خود را انجام مي دهم تا برهان بر هر شاهد و غايب باشد و نيز برهمه ي آنان که زاده شده يا نشده اند.پس بايسته است اين سخن را حاضران به غايبان و فرزندداران به فرزندان تا برپايي رستاخيز ابلاغ کنند.
[57] و به زودي گروهي پس از من! امامت را چپاول کرده به پادشاهي جابجا مي کنند. هان! خشم خدا بر غاصبان و چپاولگران. و« البته به زودي به کار شما جن وانش خواهد پرداخت ..» (الرحمن/31) آن که مي پردازد – عذاب خواهد نمود- «.. و شعله هاي آتش و مس گداخته بر سر شما ريخته خواهد شد و در آن هنگام هرگز ياري نمي شويد ..» (الرحمن/35)
[58] هان مردمان!«...همانا خداوند عزوجل شما را به خود رها نخواهد کردتا ناپاک را از پاک جدا کند و هر آينه خداوند شما را بر غيب آگاه نمي گرداند.» (آل عمران/179)
[59] هان مردمان! هيچ سرزميني نيست مگر اين که خداوند به خاطر تکذيب اهل آن – حق را – آن را پيش از برپايي رستاخيز نابود خواهد کرد و آن را به« امام مهدي »خواهد سپرد و حتما خداوند وعده ي خود را انجام خواهد داد.
[60] هان مردمان! شمار فزوني از گذشتگان شما گمراه شدند و خداوند نابودشان کرد و همو نابود کننده ي آيندگان است. خداوند تعالي فرموده : «... آيا پيشينيان را تباه نکرديم ؟ و در پس آنان آيندگان را نابود نساختيم ؟ آري با مجرمان اين چنين کنيم. واي بر ناباوران در روز رستاخيز ! ...» (مرسلات/19)
[61] هان مردمان! همانا خداوند مرا فرمان داده و بازداشته و من نيز به دستور او به علي امر و نهي کرده ام، پس دانش امر و نهي در نزد علي است. فرمان او را بشنويد تا سلامت مانيد و اطاعتش کنيد تا هدايت شويد و از آن چه باز مي دارد خودداري کنيد تا راه يابيد و به سوي مقصد او حرکت کنيد و هرگز راه هاي پراکنده شما را از راه او باز ندارد. (انعام/153)
(7)
پيروان اهل بيت عليهم السلام و دشمنان ايشان
[62] هان مردمان! خداوند را صراط مستقيم منم که فرمان به پيروي آن داده و سپس علي است و آنگاه فرزندانم از نسل او، پيشوايان هدايت اند که به راستي و درستي راه مي برند و با حق دادگري کنند.
سپس چنين خواند : « به نام خداوند همه مهرِ مهر ورز . تمامي ستايش ها ويژه ي پروردگار جهانيان است. هم او که به همه آفرينش مهر مي ورزد و به ويژگان، مهرِ ويژه دارد. فرمان رواي روز جزا است. خداوندا !تنها تو را مي پرستيم و تنها از تو ياري مي جوييم، ما را به صراط مستقيم رهنمايي کن . راه آنان که منت نهاده نعمتشان بخشيدي ، نه راه خشم شدگان و نه راه گمراهان ! ... (حمد/1-7) و آنگاه ادامه داد :
اين سوره درباره ي من نزول يافته و شامل امامان است و به آنان اختصاص يافته. آنان اند «.. اولياي خدا که ترس و اندوهي برايشان نباشد ». (يونس/62)
هان ! « همانا حزب الهي چيره خواهد بود ... » (مائده/56)
[63] هان ! «...ستيزندگان آنان گمراه و نابخردو همکاران شياطين اند که براي گمراهي مردمان ، سخنان بي هوده را به يکديگر مي رسانند...» (انعام/112)
[64] هشدار : خداوند در کتاب خود از دوستان امامان چنين ياد کرده : « ... (اي پيامبر ما) نمي يابي ايمان آوردگانِ به خدا و روز بازپسين را که ستيزه گران خدا و رسول او را دوست بدارند، گرچه پدران ، فرزندان ، برادران و خويشانشان باشند. خداوند ايمان را در دل هايشان تثبيت فرموده و با روحي از سوي خود، ايشان را تاييد نموده، آنان را جاودانه در بهشت هايي در خواهد آورد که از زير درختان آن ها نهرها جاري است ، خداوند از آنان خشنود است و آنان از خداوند، همانان اند حزب خدا. هشدار که حزب الهي رستگارانند.» (مجادله/22)
[65] هان! دوست داران امامان ، مومناني هستند که خداوند عزوجل چنين توصيف فرموده است: «... آنان ايمان آورده باور خود را به شرک نيالوده اند، پس ايشان در امان اند و راه يافتگان ...». (انعام/82)
[66] هشدار! ياران پيشوايان به باور رسيده گان اند و دور از ترديد و انکار ! (حجرات/15)
[67] هشدار ! ايشان با آرامش و سلام به بهشت در خواهند شد و فرشتگان با رفاه و تسليم آنان را پذيرفته مي گويند : درود بر شمايان، اکنون پاکيزه شده ايد ! « ...در بهشت جاودانه در آييد...». (حجر/46)
[68] هان ! بهشت پاداش دوستان امامان است که در آن بي حساب روزي داده خواهند شد .... (غافر/40) .
[69] هشدار ! دشمنان امامان ، در آتش درآيند .. (نساء/10) .
[70] هشدار ! که ناله ي افروزش جهنم را در حالي که شعله هاي آن زبانه مي کشد ، مي شنوند و زفير (صداي بازدم ) آن را درمي يابند .... (ملک/7) .
[71] و خداوند در وصفشان فرمايد : « هرگاه امتي در جهنم درآيد همتاي خود را نفرين کند تا آن که تمامي آنان به يکديگر بپيوندند ، پسينيان به پيشينيان گويند پروردگارا ! اينان ما را گمراه کردند پس بر آنان کيفر دوچندان از
آتش فرود آور ، خداوند فرمايد براي هر دو گروه کيفر دوچندان خواهد بود و ليکن شما نمي دانيد.» (اعراف/38)
[72] هشدار ! که خداوند درباره ي دشمنان امامان فرمايد : «...هر گروه از آنان که در جهنم انداخته شوند، نگاهبانان آن مي پرسند مگر بر شما ترساننده اي نيامد ؟ پاسخ دهند چرا ! ليکن تکذيب کرده گفتيم خداوند خبري نداده و شمايان نيستيد مگر در گمراهي بزرگ...» و نيز گفتند : «...اگر سخن خدا را مي شنيديم يا انديشه مي کرديم اکنون در ميان اهل آتش نبوديم...».
پس اينان به گناه خود اعتراف نمودند، پس دور باد دوزخيان از رحمت خداوند. (ملک/8-11)
[73] هان! ياران امامان در نهان، از پروردگار خويش ترسانند. آمرزش و پاداش بزرگ بر ايشان خواهد بود. (ملک/12)
[74] هان مردمان! چه بسيار راه است ميان شعله هاي آتش و پاداش بزرگ !
[75] هان مردمان! ستيزه جوي ما کسي است که خداوند او را ناستوده و نفرين فرموده و ياران و دوستان ما آنان اند که خداوند ايشان را ستوده و دوست مي دارد.
[76] هان مردمان! همانا من انذارگرم و علي بشارت دهنده !
[77] هان که من بيم دهنده ام و علي رهنماست.
[78] هان که من پيامبرم و علي وصي من است.
[79] هان مردمان! من رسول ام و علي امام و وصي پس از من است و پس از او امامان، فرزندان اويند. آگاه باشيد من والد آنان و ايشان از صلب اويند.
(8)
حضرت مهدي عجل الله فرجه الشريف
[80] آگاه باشيد همانا آخرين امام، قائم مهدي از ماست.
هان ! او بر تمامي اديان چيره خواهد بود.
هشدار ! اوست انتقام گيرنده ي از ستمکاران.
هشدار ! اوست فتح کننده ي دژها و منهدم کننده ي آن ها !
هشدار ! اوست چيره بر تمامي قبايل مشرکان و رهنماي آنان.
[81] هشدار ! اوست خون خواه تمامي اولياي خدا.
هان ! همانا او ياور دين خداست.
[82] هان ! او از دريايي ژرف پيمانه هايي افزون گيرد.
هشدار ! او به هر ارزشمندي به اندازه ي ارزش او و به هر نادان و بي ارزشي به اندازه ي ناداني اش نيکي کند.
هان ! او نيکو و برگزيده ي خداست.
هشدار ! اوست ميراث دار دانش ها و احاطه دار بر ادراک ها.
[83] هان ! او از پروردگارش خبر دهد و نشانه هاي او را برپا کند و استحکام بخشد .
هشدار ! اوست باليده و استوار.
آگاه باشيد ! هم اوست که اختيار امور جهانيان به او سپرده شده است.
[84] هان ! پيشينيان از قرن ها ظهور او را پيشگويي کرده اند.
[85] هشدار ! اوست حجت پايدار و پس از او حجتي نخواهد بود. (اين تعبير به عنوان حجت، امامت و مسئوليت است و نظري به رجعت ديگر امامان ندارد. زيرا آنان حجت هاي پيشين اند که دوباره رجعت خواهند کرد.)
راستي و درستي و روشنايي جز با او نيست.
[86] هان ! کسي بر او پيروز نخواهد شد و ستيزنده او ياري نخواهد گشت.
هشدار ! او ولي خدا در زمين، داور او در ميان مردم و امانت دار امور آشکار و نهان است.
(9)
مطرح كردن بيعت
[87] هان مردمان ! من پيام خدا را برايتان آشکار کرده، تفهيم نموده ام و اين علي است که پس از من شما را آگاه مي کند.
[88] اينک شما را مي خوانم که پس از پايان خطبه براي انجام بيعت با او و اقرار به امامتش، با من و سپس با او دست دهيد.
[89] هشدار ! من با خداوند بيعت کرده ام و علي با من پيمان بسته است و اکنون از سوي خداي عزوجل بر امامت او از شمايان پيمان مي گيرم.
( اي پيامبر ! ) آنان که با تو بيعت کنند، هر آينه با خدا بيعت کرده اند. دست خدا بر فراز دستان آنان است و آن کس که بيعت شکندبه زيان خود شکسته و خداوند آن را که بر پيمان الهي وفادار باشد پاداش بزرگي خواهد داد.
(10)
حلال و حرام، واجبات و محرمات
[90] هان مردمان ! همانا حج و عمره از شعائر و آداب خدايي است. پس زائران خانه خدا و عمره کنندگان بر صفا و مروه بسيار طواف کنند و آن کس که در انجام کار خير فرمان برداري کند، پس حتما خداوند سپاس گزارِ داناست.(بقره/158)
[91] هان مردمان ! در خانه ي خدا حج به جاي آوريد، هيچ خانداني داخل آن نشد مگر بي نياز شد و مژده گرفت و آنکه روي از آن برتافت بي بهره و نيازمند گشت.
[92] هان مردمان ! مومني در موقف ( عرفات، مشعر، منا ) نماند مگر اينکه خداوند گناهان گذشته ي او را آمرزيد. پس بايسته است که پس از پايان اعمال حج ( با پاکي ) کار خود را از سر گيرد.
[93] هان مردمان ! حاجيان، از سوي خداوند کمک شده و هزينه هاي سفرشان جايگزين خواهد شد و البته خداوند پاداش نيکوکاران را تباه نخواهد فرمود.
هان مردمان ! خانه ي خدا را با دين کامل و ژرفايي دانش ديدار کنيد و از زيارت گاه ها جز با توبه و بازايستادن ( از گناهان ) بر نگرديد.
[94] هان مردمان ! نماز را به پا داريد و زکات پردازيد همان سان که خداوند عزّوجلّ امر فرموده است. پس اگر زمان بر شما دراز شد و کوتاهي کرديد و يا از ياد برديد علي صاحب اختيار و تبيين کننده ي بر شماست. همو که خداوند عزّوجلّ پس از من او را امانت دار خويش در ميان آفريدگان نهاده است. او از من و من از اويم. همانا او و جانشينانش از فرزندان من به پرسش هايتان پاسخ داده ، آنچه را نمي دانيد به شما مي آموزند.
[95] هان ! روا و ناروا بيش از آن است که آن ها را شمارش کرده يکباره به روا فرمان دهم و از ناروا بازدارم. از اين روي مامورم که از شما پيمان بگيرم که دست در دست من نهيد در پذيرش آن چه از سوي خداوند درباره «علي اميرمومنان» آورده ام و درباره اوصياي پس از او که از من و اويند. اين امامت در ميان آنان پايدار است و فرجام آنان « مهدي » است و استواري پيشوايي تا روزي است که او با خداوند قدر و قضا ديدار کند (قيامت) .
[96]هان مردمان ! شمايان را به هر روا و ناروا ( حلال و حرام ) رهنمايي کردم و از آن بر نمي گردم. هان ! آنها را ياد آوريد و نگه داريدو يکديگر را به آن توصيه کنيد و احکام خدا را دگرگون نسازيد. هشدار ! دوباره ياد مي آورم: هان ! نماز به پا داريد و زکات بپردازيد و به معروف فرمان دهيد و از منکر باز داريد.
[97] هشدار ! برترين بخش امر به معروف اين است که به گفته ي من – درباره امامت و ولايت علي و فرزندان او – برسيد و سخنم را به ديگران برسانيد و غايبان را به پذيرش فرمان من توصيه کنيد و آنان را از ناسازگاري با من باز داريد که اين سخنان ، فرمان خدا و من است. هان ! هيچ امر به معروف و نهي از منکري جز با امام معصوم تحقق و کمال نمي يابد.
[98] هان مردمان! قرآن بر شما روشن مي کند که امامان پس از علي فرزندان اويند و من به شما معرفي کردم که آنان از او و از من اند چرا که خداوند در کتاب خود مي گويد :
« امامت را فرماني پايدار در نسل او قرارداد...» (زخرف/28) و من نيز گفته ام مادام که به آن دو – قرآن و امامان – تمسک کنيد گمراه نخواهيد شد.
[99] هان مردمان! پرهيزکاري! پرهيزکاري! از سختي رستخيز به پرهيزيد آن سان که خداوند عزوجل فرموده : « البته زمين لرزه ي رستاخيز حادثه اي بزرگ است ...» (حج/1)
[100] ياد آوريد مرگ و قيامت را ، حساب و ترازوهاي ( اعمال) را ، محاسبه ي در برابر پروردگار جهانيان و پاداش و کيفر را . پس آن که نيکي کرد پاداش گيرد و آن که بدي کرد بهره اي از بهشت نخواهد برد.
(11)
بيعت گرفتن رسمي
[101] هان مردمان ! شمار شما بيش از آن است که در يک زمان با يک دست با من بيعت کنيد . از اين روي خداي عزّوجلّ دستور فرموده که از شما اقرار زباني گيرم و پيمان سرپرستي علي« امير المؤمنين » را محکم کنم و نيز بر امامان پس از او که از نسل من و اويند چرا که گفتم که فرزندانم از نسل اويند.
[102] پس همگان بگوييد :« البته که سخنان تو را شنيده پيروي مي کنيم و از آن خوشنود و بر آن گردن گذار ، و بر آن چه از سوي پروردگارمان و پروردگار تو در امامت اماممان علي« امير المؤمنين » و ديگر امامان – ازصلب او – به ما ابلاغ کردي ، با تو پيمان مي بنديم ، پيماني با دل ، با جان با زبان و با دستانمان ، با اين پيمان زنده ايم و با آن خواهيم مرد و با اين اعتقاد برانگيخته مي شويم و هرگز آن را دگرگون نکرده شک و انکار نخواهيم داشت و هرگز از عهد خود برنگشته پيمان نشکنيم.
(اي رسول خدا) ما را به فرمان خدا پند دادي ، درباره علي امير مومنان و امامان پس از او ، فرزندانت از نسل او ، حسن و حسين و پيشوايان بعد از آن دو ، که خداوند بر پايشان کرده . اينک براي آنان عهد و پيمان از ما گرفته شد از دل ها ، جان ها، زبان ها و درون ها و از دستانمان ، هرکس توانست با دست و گرنه با زبان بيعت نمود ديگر پيمان نخواهيم شکست و خداوند دگرگوني از ما نبيند و از اين پس فرمان تو را به نزديک و دور از فرزندان و خويشان خواهيم رساند و خداوند را بر آن گواه گرفته او بر گواهي کافي است و تو نيز بر ما گواه باش .
[103] هان ! مردمان ! اکنون چه مي گوييد ؟
البته خداوند هر صدايي را مي شنود و بر اسرار دلها آگاه است (هرآن کس که هدايت پذيرد به خير خويش پذيرفته و آن که گمراه شد به زيان خود رفته..) (زمر/41).
و آن کس که بيعت کند حتماً با خداوند پيمان بسته « دست خدا بالاي دستان آن هاست ...» (فتح/10)
[104] هان مردمان آنک با خداوند بيعت کنيد و با من پيمان ببنديد و با علي امير مؤمنان و حسن و حسين و با امامان از نسل آنان که پس از آنان خواهند بود اماماني که فرماني پايدار در دنيا و آخرت اند.
خداوند مکّاران را تباه مي کند و به باوفايان مهر مي ورزد « هرکس پيمان شکند البته به زيان خود گام نهاده و آن که بر عهدش پا برجا ماند بزودي خدا او را پاداش بزرگي خواهد داد...» (فتح/10).
[105] هان مردمان ! بگوييد هر آن چه به شما گفتم ! و به علي با لقب «امير المؤمنين » سلام کنيد و اکنون بگوييد :« شنيديم و فرمان مي بريم پروردگارا ، آمرزشت خواهيم و به سوي توست بازگشت » (بخشي از آيه 285 بقره) و بگوييد: «تمام ستايش و سپاس خدايي راست که ما را به اين را هدايت فرمود و گرنه راه نمي يافتيم و البته فرستادگان پروردگارمان به درستي آمده اند...» ( اعراف/43 )
[106] هان مردمان ، برتري هاي علي بن ابيطالب نزد خداوند عزّوجلّ – که در قرآن نازل فرموده – بيش از آن است که من يکباره برشمارم ، پس هرکس از مقامات او خبر داد و آن ها را شناخت ، او را باور کنيد.
[107] هان مردمان! (احزاب/71) فرمان بردار از خدا و فرستاده ي او و از علي و امامان که نام بردم به رستگاري بزرگ دست يافته است .
[108] هان مردمان، سبقت جويان به بيعت و پيمان و سرپرستي او و سلام کنندگان بر او با لقب« امير المؤمنين» رستگارانند و در بهشت هاي پر بهره خواهند بود .
[109] هان مردمان ! آنچه خدا را خوشنود مي کند بگوييد، و اگر شما و تمامي زمينيان کفران ورزند خدا را زياني نخواهد رسيد.
[110] خداوندا بيامرز ايمان آورندگان به آن چه ادا کرده و فرمان دادم ، و بر انکارکنند گان کافر خشم گير و الحمدلله رب العالمين