مساعدتهای امام علی (ع) به خلیفه سوم
از شگفتی های علمی و قضایی گنجینه علم و یار ی کننده دین علی علیه السلام در زمان خلیفه سوم نقل می کنیم. کمک های علمی و فکری امام علی علیه السلام به خلفا به دوران خلافت خلیفه اول و دوم منحصر نبود بلکه معدن حکمت خدا و حجت بالغه حضرت حق تعالی بر آفریدگانش حضرت علی (علیه السلام) به عنوان سرپرست و حامی و دلسوز دین نیازهای علمی و سیاسی اسلا م ومسلمانان را در دوره های مختلف خلافت برطرف می کرد. از جمله خلیفه سوم نیز از افکار بلند و راهنمایی های حضرت بهره می برد.
اگر علی نبود عثمان هلاک می شد
از عقاید مسلم اسلامی معذب بودن کافر پس از مرگ است . در زمان خلافت عثمان مردی به عنوان اعتراض به این اصل عقیدتی جمجمه کافری را از قبر بیرون آود و آن را نزد خلیفه برد و گفت: اگر کافر پس از مرگ در آتش می سوزد باید این جمجمه داغ باشد در حالی که من به آن دست می زنم و احساس حرارت نمی کنم. خلیفه در پاسخ عاجز ماند و دست اتمداد به سوی پیشوای راه یافته علی علیه السلام دراز کرد. امام علیه السلام با ایجاد صحنه ای پاسخ در خور به معترض داد. حضرت فرمود: که آهن و سنگ آتش زایی بیاورند و سپس آن دو را بر هم زد تا آتشی از آن جستن نمود. آنگاه فرمود: به آهن و سنگ دست می زنیم و احساس حرارت نمی کنیم در حالی که هر دو دارای حرارتی هستند که در شرایط خاصی بر ما ملموس می شود چه مانعی داردکه عذاب قبر کافر در قبر چنین باشد خلیفه از پاسخ امام خوشحال شد و گفت: و لو لا علی لهلک عثمان. اگر علی نبود عثمان هلاک می شد.
در رابطه با مشورت عثمان بن عفان با امیرالمومنین علیه السلام در تاریخ آمده است هنگامی که خلیفه دوم به قتل رسید فرزندش عبیدالله به خوانخواهی پدر، دختر کوچک ابولولو و دو نفر دیگر به نام های هرمزان و جفنیه را کشت. خلیفه سوم با امام علیه السلام در رابطه با نحو برخورد با فرزند عمربن خطاب مشورت نمود حضرت نظر داد که وی را قصاص نموده و او اعلام نماید زیرا او دستش به خون مسلمان بی گناهی آلوده شده است.اما عثمان نظر امام را در مورد عبیدالله نپذیرفت و او را آزاد کرد و به او منزل و زمینی در کوفه بخشید و حضرت فرمود: اگر دست من روزی به عبیدالله بن عمر برسد او را قصاص خواهمکرد چنانکه در زمان خلافت حضرت عل (ع) عبیدالله از ترس مجازات امیرالمومنین به شام گریخت و جزء لشکریان معاویه قرار گرفت. و در جنگ صفین به دست علی علیه السلام به هلاکت رسید.
رابطه امام علی (ع) با خلفا
خلیفه دوم پیش از خلیفه اول و سوم با امام علی علیه السلام مشورت نمود. چرا که خلیفه اول مدت حکومتش کوتاه بود عثمان بن عفان نیز از بین خویشاوندان خود از طایفه بنی امیه مشاورانی را بگزید و آنها نیز بر اثر دشمنی با امام علی (ع) و نیز ترتیب دادن اثر دادن به نظرات حضرت تا حد ممکن جلوگیری می کردند. در تایید این مطلب به دو اثر مورخان مسعودی و بلاذری می توان اشاره کرد .در کتاب مروج الذهب ج2 ، صفحه 342 چنین آمده است
«از طرفی عثمان تحمل اظهار نظرهای امام را نداشت یکبار به امام گفت: تو نزد من بهتر از مروان بن حکم نیستی؟»
و در کتاب انساب الاشراف،ج5،ص14 نیز به صراحت به این موضوع تاکید کرده است
«که هنگامی که عباس از عثمان خواست تا هوای امام را داشته باشد عثمان گفت: اولین حرفمن با تو این است که اگر علی خودش بخواهد کسی نزد من عزیزتر از او نخواهد بود. البته امام حاضر نبود به خاطر عثمان و رفاقت با وی از بیان انحرافات و ایراد و انتقادات چشم پوشی کند.»
منبع
- امام علی همای رحمت: معصومه کاهلی، تهران: انتشارات سروش هدایت:1388،ص235-236
- تاریخ و سیره سیاسی امیرمومنان علی بن ابی طالب (ع) ، رسول جعفریان، قم: دلیل ما، 1380، ص16.