تحلیل انتقادی روایات دال بر سیره عملی امام علی (علیه‌السلام) در زمان پیامبر (ص) مورد پژوهی صحیح بخاری و مسلم
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
شخصیت امام علی (علیه السلام) ، از تأثیرگذارترین شخصیت‌ها در تاریخ اسلام است و مذاهب اسلامی، اعم از شیعه و اهل‌سنت، هرکدام مبتنی بر مبانی خاص خود، اقدام به گزارش‌نویسی و روایتگری از سیره ایشان پرداخته‌اند. بخاری و مسلم، به‌عنوان قوی‌ترین محدثانِ اهل‌سنت که صحیح‌ترین کتاب‌های حدیثی اهل‌سنت را نگاشته‌اند،
روایاتی را درباره سیره امام علی (علیه السلام) نقل کرده‌اند که با جمع‌آوری، بررسی و عرضه آنان بر دیگر منابع حدیثی و تاریخی اهل‌سنت، می‌توان به دیدگاهِ این دو محدث، درباره سیره و شخصیت امام علی (علیه السلام) رسید. بررسی شخصیت و سیره ایشان، می‌تواند بیانگر نقش ایشان در دوران حیاتی اسلام باشد. این مقاله، سیره امام علی (علیه السلام) را با تأکید بر خصوصِ زمان پیامبر (ص) در صحیح بخاری و مسلم، با روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد روایی ـ تاریخی، مورد پژوهش قرار داده است و پس از تحلیل انتقادی مستنداتِ روایی - تاریخی صحیح بخاری و مسلم، به نتایج زیر دست‌یافته است.
محدثان اهل‌سنت، نسبت به دیگر محدثان و مورخان سنی، مواردِ سیره‌ای امام علی (علیه السلام) را کمتر از دیگران نقل کرده‌اند و سعی کرده‌اند سیره ایشان را ناقص و مخدوش نشان دهند. آنان بخشی از وقایع مهم زندگانی ایشان را نقل نکرده‌اند و همان مقدار را هم که نقل کرده‌اند، به‌گونه‌ای است که نسبت با دیگر صحابه، نه‌تنها تفاوتی نمی‌کند؛ بلکه در برخی موارد، ناقص‌تر و مخدوش‌تر است.
کلیدواژه‌ها: امام علی (علیه السلام) ، سیره، صحیح مسلم، صحیح بخاری، زمان پیامبر(ص)، عصر نبوی.
فهرست مطالب (مشاهده متن)
مقدمه
شناخت هر چه بیشترِ دیدگاه بخاری و مسلم نسبت به سیره امام علی (علیه السلام) به‌ویژه در زمان پیامبر اکرم| ایجاب می‌کند، به پرسش‌های زیر پاسخ داده شود:
1. دیدگاه بخاری و مسلم، درباره شخصیت و سیره امام علی (علیه السلام) در زمان پیامبر چیست؟
2. چه تفاوتی بین این نگاه و دیدگاه دیگر محدثان اهل‌سنت وجود دارد؟
3. از دیدگاه دیگر منابع تسنن، چه نقدهایی بر چهره‌ای که دو کتاب صحیح بخاری و مسلم از امام علی (علیه السلام) ارائه کرده‌اند، وارد است؟
این پژوهش، با روش کتابخانه‌ای در گردآوری داده‌ها، و روش تحلیل محتوایی کمی و کیفی (توصیفی – تحلیلی)، اقدام به بررسی انتقادی سیره امام علی (علیه السلام) از دیدگاه صحیح بخاری و صحیح مسلم پرداخته و تنها به گزارش‌هایی می‌‌پردازد که جنبه سیره‌ای و شخصیتی دارد و نه فضایلی و مناقبی و در زمان پیامبر(ص) واقع شده است
