شخصیت امام علی (ع) از منظر قرآن کریم
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
در قرآن کریم آیات بسیاری در ترسیم موقعیت بلند خاندان وحی و رسالت آمده است که امیرمؤمنان، علی(ع)در شمار آنان است. ممتاز بودن شخصیت استثنایی و بینظیر ایشان و نقش عظیم آن حضرت در تحولات صدر اسلام و سیره و منش این پیشوای بزرگ، از واقعیتهای مسلّم و غیرقابل انکار تاریخ است.
این مقاله بر آن است تا با استفاده از آیات قرآن کریم و با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و بهصورت کتابخانهای به بررسی تعدادی از ویژگیهای شخصیتی امام علی(ع) که در بستر رویدادهای تاریخی جریان دارند، بپردازد. ا
ز نتایج تحقیق میتوان به آیاتی از قرآن که در سوره بقره، رعد و سورههای دیگر آمده و حضرت علی(ع) را هدایتکننده مردم، از خودگذشته، فداکار، انفاقکننده و بخشنده معرفی کرده است که بیشتر این اوصاف در آیه مَوَدّت، آیه تطهیر، آیه اطاعت، آیه ولایت، آیه تبلیغ و آیه لیلةالمبیت آمده است.
کلیدواژهها: قرآن کریم، امام علی(ع)، ویژگیهای شخصیتی.
مقدمه
سخن درباره انسانی میباشد که در مرتبهای از شأن و منزلت قراردارد که پیغمبر(ص) فرمودند تو نسبت به من مانند هارون پیغمبر نسبت به موسی کلیم میباشی ولی بعد از من پیغمبری نخواهد آمد.
بقول شاعر اهلبیت(علیهم السلام)مرحوم شهریار:
نه بشر توانمش گفت، نه خدا توانمش خواند
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
اگر چه نام امام علی(ع) به صراحت در قرآن نیامده است؛ ولی با مراجعه به قرآن کریم، آثار و کتب دینی شیعیان و به اقرار و اعتراف برخی از بزرگان اهل سنت، آیات بسیاری در منزلت، شأن و جایگاه رفیع علی(ع) یا اهلبیت(علیهم السلام) نازل شده است و جای هیچ تردیدی نیست که این آیات درباره دیگران نازل نشده است. در برخی از این آیات به حوادث و رخدادهایی اشاره شده است که جز علی(ع) مصداق دیگری ندارند، اگرچه نباید از این نکته غفلت نمود که ممکن است در برخی موارد، معنای آیه معنایی عام باشد و ظاهر آیه، دیگران را نیز شامل شود؛ ولی به هر صورت، مصداق اکمل و اتم آن اهلبیت^ یا شخص علی بن ابیطالب(ع) است. (مجله پاسدار اسلام، سیمای حضرت علی(ع) در قرآن، 1379 و 1380).
البته باید یادآور شد که پژوهشهای چندانی درباره ویژگیهای پیشوای شیعیان، علی(ع)، از منظر قرآن صورت نگرفته است. این موضوع به بحثهای گسترده و زمان بسیاری احتیاج دارد ولی ما در این پژوهش با توجه به روشی که در پیش گرفتهایم به بررسی تصویری از حضرت علی(ع) با توجه به آیات قرآن کریم پرداختهایم.
فهرست ریوس مطالب مطرح شده
هدف از انجام این پژوهش، شناخت و کسب معرفت هر چه بیشتر از مولای متقیان حضرت امام علی(ع) است چرا که ایشان همواره از سوی شیعیان، جایگاه و منزلت ویژهای داشته و پس از پیامبر(ص)، بهترین، باتقواترین و عالمترینِ انسانها و جانشین برحق حضرت محمد(ص) بوده است.