تفسیر تطبیقی آیه اولی‌الامر از دیدگاه فریقین
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
یکی از آیات بسیار مهم و سرآمد در بحث امامت و ولایت در بین مسلمانان و قرآن‌پژوهان، آیه ولایت یا آیه اولی‌الامر (نساء/59) می‌باشد که در تفاسیر شیعه و اهل‌سنت، پیرامون ضرورت، اهمیت و مصادیق آن، مباحث مفصلی ذکرشده و توسط برخی افراد، به اشکالات مطرح‌شده پاسخ‌های مختلفی نیز داده‌شده است.
در این مقاله که با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و به شیوه کتاب‌خانه‌ای، به تفسیر تطبیقی آیه ولایت از دیدگاه فریقین پرداخته، پس از بررسی تفاسیر مهم شیعه و اهل‌سنت این نتیجه به‌دست می‌آید که این آیه فقط در شأن حضرت امیرالمؤمنین امام علی(ع)(و بنابر برخی روایات، در شأن ائمه اطهار (علیهم السلام) ) نازل‌شده و اطاعت امام در ردیف اطاعت خدا و رسول خدا(ص)ذکر گردیده است و مطلق اطاعت از اولی‌الامر، عصمت امام× را مانند عصمت پیامبر’ ثابت می‌کند.
هم‌چنین اشکالاتی که فخررازی بر این آیه وارد کرده تا بتواند فضیلت امام علی× را از طریق این آیه رد کند، طبق دلایل عقلی و نقلی، وارد نبوده و این فضیلتی است که برای امام علی(ع)ثابت است، نه برای صحابه و افراد دیگر.
کلیدواژه‌ها: قرآن، آیه ولایت، اولی‌الأمر، شیعه، اهل سنت، تفسیر تطبیقی، فخررازی.
فهرست مطالب(مشاهده متن)
مقدمه
خدای متعال این عالم هستی و انسان‌ها را برای رسیدن به تکامل و هدف عالی (یعنی عبودیت و معرفت خداوند) خلق کرد و برای رسیدن انسان به‌سوی آن اهداف، انبیا و اولیا و دیگر زمینه‌های هدایت را در مجموعه‌ای به‌نام «دین» مرحمت فرمود، تا انسان با تمسک و توسل به آن‌ها، راه صحیح را بشناسد و به هدف خویش برسد.
یکی از موضوعاتی که در اسلام و بین مذاهب اسلامی، بسیار مورد بحث و بررسی قرار گرفته و مورد مناقشه شیعه و اهل‌سنت می‌باشد، بحث امامت می‌باشد. در موضوع امامت، کتاب‌های بسیاری نوشته‌شده که شیعیان بسیار بدان اهمیت می‌دهند و از آیات و روایات فراوانی استدلال می‌کنند.
در این میان، یکی از آیاتی که به بحث امامت و ولایت اشاره دارد، آیه ولایت (نساء/59) است که در این تحقیق در نظر داریم درباره این آیه، از دیدگاه فریقین، مطالبی را اشاره کرده و سپس به نقد و بررسی اشکالات وارد بر آن (به‌ویژه توسط یکی از بزرگان تفسیری و کلامی اهل‌سنت یعنی «فخررازی») بپردازیم.
