خصوصیات برتر امام علی (علیه‌السلام) از زبان ادیبان و شعرای برجسته فریقین

شناخت ابعاد شخصیتی امیرالمؤمنین امام علی (ع) از زبان دانشمندان اسلامی شیعه و اهل‌سنت یکی از راه‌های رسیدن به کنه فضائل امام علی (ع) است که وظیفه ما در قبال این بزرگ‌مرد تاریخ است. یکی از جنبه‌های شناخت شخصیت انسان‌های برتر، نگاه در آیینه شعر و ادب است. نقش امام علی (ع) در زبان شعرا و ادیبان مسلمان، دارای جایگاه ویژه و منحصربه‌فردی است که در اشعار شعرای قرون نخست تا دوران معاصر به‌صورت کامل تبلور یافته است. 

در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و با رویکرد نقلی به ذکر مهمترین فضائل و خصوصیات برتر امام علی (ع) از زبان شعرا و ادیبان مطرح هر عصر و دوران پرداخته شده است. 

نتایج تحقیق نشان می‌دهد از میان شعرا و ادیبان اهل‌سنت افرادی مانند حسان بن ثابت انصاری، عبدالحمید کاتب، عبدالرحیم بن نباته، حافظ شیرازی، مولانا جلال‌الدین محمد بلخی ، عبدالرحمان جامی، عطار نیشابوری و اقبال لاهوری در فضائل امام علی (ع) اشعار نغزی سروده‌اند. از میان شعرا شیعه نیز می‌توان به سید اسماعیل حمیری، خلیل بن احمد فراهیدی، سید رضی، ملاصدرای شیرازی، محمدتقی شوشتري و محمدحسین بهجت (شهریار) اشاره کرد که در شناخت شخصیت برتر این امام همام از زبان شعر و ادب تلاش فراوان کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها: امام علی (ع)، ادبیات، شعر، ادیب، شخصیت، فضائل.

فهرست مطالب(مشاهده متن)

زبان شعر، زبانی بس شگرف و رسا بوده و از تأثیرگذاری عمیقی برخوردار است. بسا شاعران كه در قالب یك بیت، تحوّلی شگرف در مخاطبین خود ایجاد می‌کنند و به ضلالت رفته‌ای را ناگهان به خود آورده؛ و به‌سوی نور، هدایت می‌کنند. كسی نیست كه این حالات ویژه، مخصوص و استثنایی را برای این زبان انكار كند. در تفهیم همین امر است كه نظامی چنین سروده است:

قافیه سنجان كه سخن بركشند گنج دوعالم به سخن درکشند

شخصیت برجسته امیرالمؤمنین امام علی (ع) در میان اندیشمندان اسلامی و علما و دانشمندان فریقین، روح سرشار از عشق و ارادت آنان را نسبت به مولای متقیان برانگیخت تا در اوصاف گوناگون آن حضرت در زبان شعر و ادب به سخن درآیند و پرده از جایگاه رفیع آن حضرت را هرچند اندک بزدایند. شعرا و ادیبان که غالباً از دانشمندان در رشته‌های مختلف علوم اسلامی در قرون متمادی بوده‌اند و هرکدام در علوم مختلفی مانند فقه، اصول، تفسیر، عرفان، کلام و ... سرآمد روزگار بوده‌اند و در زبان شعر نیز به سرایش فضائل و مناقب امیرالمؤمنین اقدام کرده‌اند.

این مقاله در جلد پنجم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید