تجلی عدالت امام علی (علیه‌السلام) در شعر عربی

چكیده

علی(ع) شخصیتی است استثنایی و بی‌نظیر که منحصر به یک گروه یا عقیده و مـرام خـاصی نیست و از نخستین روزهای طلوع پرفروغ اسلام تاکنون، پیروان ادیان و مذاهب گوناگون و حتی کسانی که از مذهب خاصی پیروی نمی‌کنند، مجذوب ابعاد و شخصیت والای ایشان شده‌اند. شخصیت منحصربه‌فرد و عدالت بی‌مانند و قابل‌تحسین حضرت علی×، ادبا و شاعران عرب‌زبان و فارسی‌زبان را مجذوب خویش ساخته و در دوران گذشته و معاصر، شعر خود را وقف توصیف شخصیت والامقام او کرده‌اند. شاعران عرب‌زبان هر یک به فراخور دانش، استعداد، گرایش و ذوق خویش، در توصیف ایشان قلم‌زده‌اند و شعر سروده‌اند. روش تحقیق در این جستار به شیوه کتابخانه‌ای و بر اساس فن توصیف و تحلیل محتواست. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بـا نگاهی گذرا به ادبیات عرب درمی‌یابیم که مولای متقیان حضوری بسیار پررنگ در ادبـیات عـرب داشـته است و عدالت به‌طور خاص یکی از ویژگی‌های بارزی است که شاعران در توصیفش قلم‌فرسایی کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) ، عدالت،‌ ادبیات عرب،‌ شعر.

فهرست مطالب(مشاهده متن)

مقدمه:

عدالت از مفاهیم بسیار بزرگی است که شرافت آن‌همه افراد بشر را در تمامی اعصار به تحسین وا‌داشته است. در میان تمامی ادیان الهی شاید نتوان ارزشی را بالاتر از عدالت جست. دین و شریعت اسلام اهمیت فوق‌العاده‌ای برای عدالت قائل است؛ چراکه خداوند متعال در قرآن کریم پس از توحید و اساس دین عدالت و احسان را در رأس ارزش‌ها قرار داده است {إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ} (نحل/90). مسئله عدالت به‌قدری در سرنوشت ملت‌ها و دولت‌ها اهمیت دارد که حتی حکومت‌های جور نیز ریاکارانه خود را متصف به آن دانسته و برای جلب قلوب مردم، هدف خود را تحقق قسط و عدل اعلام می‌دارند. نهادی که اصالتاً عهده‌دار گسترش عدالت و جلوگیری از بی‌عدالتی است، حکومت است. حکومت علوی و عدالت محوری حضرت علی(ع)  الگویی بی‌مانند برای حاکمان در تمامی اعصار است. اداره بهتر اجتماع و توسعه رفاه و امنیت در کنار دینی بودن حکومت، تنها با ملاک عدالت قابل‌سنجش است. پژوهش پیش رو بازتابی از حکومت عدالت محور علوی در شعر عربی است که با معرفی شیوه‌های حکومتی حضرت علی×، شاخصه‌های مهم سلامت نظام سیاسی و اداری حاکم بر جامعه را در سیره علوی مشخص نموده و از طرفی بازتاب شاخصه‌های مهم آن را در ادبیات عرب نمایان می‌سازد.

این مقاله در جلد ششم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید