معنای زندگی در اندیشه توحیدی امام علی (علیه‌السلام)

اهمیت معنای زندگی، پرسش از چگونگی تحقق آن در عصر حاضر را برای انسان مسلمان معاصر ضروری می‌کند. در این زمینه نهج‌البلاغه امام علی(ع)دارای آموزه‌های ارزشمندی است. امام علی(ع) به مهم‌ترین مؤلفه‌های معنابخش زندگی از منظر توحیدی اسلام اشاره دارد. 

در این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به‌ذکر مواردی از سیره علمی و عملی امام علی(ع) درباره معنای زندگی پرداخته‌شده است. 

در این رویکرد، معنای زندگی در پرتو توحید ذاتی، صفاتی، توحید افعالی، توحید عملی و نهایتاً جایگاه دنیا و مرگ مورد بررسی قرار می‌گیرد. توحید ذاتی و صفاتی، مواردی چون بساطت، نامتناهیت و دیگرگونه‌بودن خدا را گوشزد می‌کند که باعث اجتناب از تشبیه خدا به انسان می‌شود و نشان می‌دهد که خدا دارای همه کمالات نامتناهی است. توحید افعالی اثبات می‌کند جهان و زندگی انسان، آفریده و تحت‌حاکمیت مستمر خداست و انسان موجودی رها نیست و اصل غایت‌مندی افعال الهی حاکم بر زندگی او است. توحید عملی ضرورت و راه‌کارها و نتایج عملکرد انسان درمقابل خدا را بیان می‌کند که موجب رستگاری اوست.

 نهایتاً این‌که با ملاحظه موارد توحیدی مذکور، دنیا به‌عنوان مقدمه کسب کمال و سعادت حقیقی انسان، و مرگ به مثابه لازمه گذر از دنیای مادی به حیات اخروی، معنای خود را به‌دست می‌آورند و سختی‌های زندگی نیز ابزار آزمون، کیفر، پاداش و تعالی انسان هستند.

 نتیجه این‌که، اندیشه توحیدی امام علی(ع)؛ مبدا، معاد و مسیر تکاملی انسان در این دنیا را به‌درستی تعریف کرده، معنای حقیقی‌ای از زندگی انسان در پرتو عبودیت حق‌تعالی تعریف می‌کند، که آن، عین آزادگی اوست.

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع)، معنای زندگی، اندیشه توحیدی، توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی، توحید عملی، دنیا، مرگ.

فهرست مطالب (مشاهده متن)

این مقاله در جلد هشتم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید