اخلاق از دیدگاه امام علی (علیه‌السلام)

چکیده

امروز در دنیایی زندگی می‌کنیم که با توجه به پیشرفت‌هایی که هر روز دارد، ولی آن‌چه که از آن غفلت می‌کند و به آن توجه نمی‌شود، ویژگی‌هایی است که انسان را به رشد و تعالی می‌رساند، و آن توجه به سیره ائمه اطهار(ع) و عمل به دستوراتی است که ایشان برای زندگی بهتر و رسیدن به نور و حقیقت عالم برای ما قرار داده‌اند. امروز بیش از گذشته بررسی، مطالعه، یادگیری و یاددهی سیره ائمه معصوم(ع)به‌خصوص امام علی(ع) احساس می‌شود و باید بازخوانی و ترویج شود.

 این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، به بررسی سیره علمی ـ اخلاقی امام علی(ع)  پرداخته است.

 از مهم‌ترین یافته‌های تحقیق این است که امام علی(ع) تنها فردی است که از میان تمام گذشتگانی که سخنی از آن‌ها به‌جا مانده، به آخرین مرحله فصاحت و بلاغت رسیده و گفتار او اقیانوسی بیکرانه است. در این مقاله به تعریف اخلاق از منظر امام علی(ع)  دست‌یافته و مصداق‌های گوناگون برای عصر حاضر بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها: امام علی(ع) ، نهج‌البلاغه، اخلاق، مصادیق اخلاقی، سیاست.

فهرست مطالب(مشاهده متن)

در عصری که زندگی می‌کنیم بیش از هزار سال از دوران حیات زمینی ائمه اطهار(علیهم السلام) می‌گذرد و تنها حجتی که زمین امروز به برکت وجود او حرکت دارد و ما انسان‌ها حیات داریم، حضرت مهدی# آخرین فرزند امیرالمؤمنین علی(ع)  است.

امروز که فرصتی در جهان اسلام پیش آمده است که مسلمانان و شیعیان می‌توانند چندین‌بار نهج‌البلاغه و سخنان امام علی(ع)  را بخوانند، امروز که به ظاهر دیگر نیاز به ترس از بیان حقیقت نیست، چرا بازهم درباره اخلاق علوی، عدالت علوی و حقوق علوی و... سخن گفته می‌شود؟

در عصری زندگی می‌کنیم که نیمی از کشورهای دنیا در حال توسعه، پیشرفته و جهان سوم تعریف می‌شوند. در برخی از کشورهای دنیا ادعای حقوق بشر و دفاع از حقوق انسانی مطرح می‌شود. سازمان‌های عفو بین‌الملل و هزاران سازمان و انجمن‌های حقوقی دیگری در دنیا وجود دارد، که ابداع انسان متمدن امروز است. ولی وقتی درون برنامه‌های آن‌ها را مطالعه می‌کنیم، هیچ‌یک از این سازمان‌های حقوقی، رنگ مسلمانی و انسانی ندارد، آن انسانی که امام علی× بیان کردند، در آن حقوق انسانی رعایت نشده است.

امروز در بسیاری از کشورهای دنیا به‌خصوص مسلمان که در زیر سلطه استکبار یا هنوز گرفتار استعمار غرب هستند، علما و دانشمندان مسلمان به‌خصوص شیعه، راه‌حل نجات از استعمار و کشتار بی‌رحمانه مسلمانان در بلاد مختلف را، چنگ‌زدن به ریسمان عدل الهی می‌دانند که امام علی(ع)  آن را برای ما ترسیم کرده‌اند.

اگر تنها بخشی از گفتارهای سیاسی امام علی(ع)  در سرزمینی مانند کشور من افغانستان پیاده شود، در سرزمینی که هنوز خوشبختانه اسلام دین رسمی است و اما به‌خاطر حضور نیم‌قرن استعمار و جنگ‌های داخلی در آن و حکومت‌های وابسته به غرب، عدالت، اخلاق و سیاست غیراسلامی و هرآن‌چه که بر پایه حقوق انسانی است، در آن وجود ندارد.

همه این‌ها به‌خاطر فراموشی منبع عظیمی است که در خانه‌های همه مسلمانان سرزمین من وجود دارد، همه شیعیان در سرزمین افغانستان آن را خوانده‌اند، ولی عمل نکردند، اولی معجزه پیامبر خاتم’ قرآن کریم و دیگری نهج‌البلاغه است.

هدف از نگارش این مقاله، یادآوری و مطالعه، بازخوانی، تکرار، اصرار به نیاز و احیا، یادآوری برای مسلمان و شیعه امروز است.

اگر امروز معارف نبوی، علوی، رضوی و... در همه کشورهای اسلامی به‌درستی بازخوانی شود و عمل به دستورات ائمه اطهار(علیهم السلام)به‌خصوص امام علی(ع)  در همه دستگاه‌ها و سازمان‌های یک کشور اسلامی قرار گیرد، اسلام جان تازه خواهد گرفت، از آن‌چه که امروز در دنیای اسلام می‌بینیم، فراتر خواهد رفت، بزرگ‌ترین قدرت جهان، امت اسلام در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را در دنیا خواهد داشت.

این مقاله در جلد نهم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید