تحلیل کارکردهای نظم اجتماعی در جامعه اسلامی از منظر امام علی (علیه‌السلام)

تحلیل کارکردهای نظم اجتماعی در جامعه اسلامی از منظر امام علی (علیه‌السلام)

کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره  26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع)‌ برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع  ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده  مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.

چکیده

نظم اجتماعی از جمله مولفه‌های مطلوب اخلاق اجتماعی در جامعه اسلامی است، که براساس نیازهای مادی و معنوی انسان در زندگی اجتماعی وی اهمیت می‌یابد و به گونه‌ای صحیح ضرورت قوانین اجتماعی و نیازمندی اجتماع به قانون و مقررات را نشان می‌دهد. 
در حقیقت، ضابطه‌مند بودن روابط اجتماعی انسان‌ها با تحقق معاشرت‌های انضباط یافته از جمله ضمانت‌های عملی نظم در جامعه اسلامی از دیدگاه امام علی(ع) است که آن را در مسیر الهی قرار می‌دهد و اخلاق اجتماعی انسان‌ها را تنظیم می‌نماید.
 این نگاشته با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و تحلیلی کارکردهای نظم اجتماعی در جامعه را از منظر امام علی(ع)  اقدام کرده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ایجاد و گسترش اعتماد و همبستگی اجتماعی، ارتقاء اخلاق اجتماعی در حوزه انضباط کاری، گسترش قانون گرایی در جامعه، اتقان در عمل و مداومت در به سرانجام رساندن امور از مهم‌ترین کارکردهای نظم و حقوق  اجتماعی در جامعه اسلامی از دیدگاه امام علی(ع) است. بررسی مفهوم نظم اجتماعی و تحلیل کارکردهای آن از منظر امام علی(ع)با تاکید بر نهج‌البلاغه، سیر و هدف پژوهشی این نوشتار است.
کلیدواژه‌ها: امام علی(ع)، نظم، نظم اجتماعی، کارکردهای نظم اجتماعی، همبستگی اجتماعی، انضباط کاری.

مقدمه

از آن‌جا که انسان موجودی اجتماعی است، به صورت اجتماعی زیسته است و در نهاد و سرشت او، نوعی کمال گرایی و آرزوی صعود اجتماعی وجود دارد و براساس همین جاذبه فطری، پیشرفت در زمینه‌های مادی و معنوی را برای خود رقم می‌‌زند و هماره در پی آن است که زندگی اجتماعی مطلوب و ایده آلی را همراه با آسایش و آرامش فراهم نماید تا موجب سعادت و رستگاری خود و دیگران گردد،
 لازم است به نظمی پایدار و فراگیر دست یابد و با تمسک به قرآن و سیره اهل بیت(علیهم السلام)، که باعث نظم و ساماندهی انسان‌ها و زندگی اجتماعی آن‌ها می‌باشد، جامعه و زندگی خویش را از آشوب و هرج و مرج دور سازد. 
بر این اساس در مکتب علوی از نظم اجتماعی به عنوان یکی از مولفه‌های اخلاق اجتماعی در جامعه اسلامی یاد شده و توجه و پای بندی به قوانین و مقررات اسلامی از مبانی مهم آن به شمار می‌‌آید و ایجاد و گسترش اعتماد و همبستگی اجتماعی، ارتقاء اخلاق اجتماعی در حوزه انضباط کاری، گسترش قانون گرایی در جامعه، اتقان در عمل و مداومت در به سرانجام رساندن امور از مهم ترین کارکردهای آن محسوب می‌شود. 
این نوشتار به روش بنیادی و به شیوه توصیفی – تحلیلی، به بررسی کارکردهای نظم اجتماعی در جامعه اسلامی از دیدگاه امام علی(ع) پرداخته و اطلاعات لازم برای آن را با مطالعات کتابخانه‌ای جمع آوری نموده و تجزیه و تحلیل شده است و در پی یافتن است که؛
  •  مفهوم نظم اجتماعی در جامعه اسلامی چیست؟ 
  • و کارکردهای نظم اجتماعی در جامعه اسلامی از دیدگاه امام علی(ع) کدامند؟

این مقاله در جلد دهم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید