امام علی (علیه‌السلام) تندیس وحدت (پژوهشی در تبیین بُعد هم‌گرایی اسلامی امام علی (علیه‌السلام))

سیره فردی و اجتماعی تندیس وحدت امام علی (علیه السلام)  چنان پرفروغ و خیره کننده است که قلم از بیان آن ناتوان است. 

یکی از نکات بسیارحائز اهمیت و آموزنده در سیره امام علی (علیه السلام)  بُعدِ هم‌گرایی اسلامی ایشان می‌باشد. ایشان در راستای حفظ وحدت از هیچ امری دریغ نفرموده خود را حریص‌ترین فرد نسبت به هم‌گرایی اسلامی خوانده‌اند و در لابه‌لای سخنان خویش به تمام ابعاد وحدت پرداخته‌اند. نوشتار حاضر پژوهشی توصیفی ـ تحلیلی با هدف شناسایی زوایای گوناگون (اهمیت، ضرورت، موانع و راهکارها) وحدت اسلامی در اندیشه امام علی (علیه السلام)  و مهم‌ترین گام‌های برداشته شده توسط امام در راستای هم‌گرایی اسلامی از قبیل سکوت ازحق خویش، بیعت خلفاء و هم اندیشی با آنان،  به شیوه‌ای نظام‌مند به رشته تحریر درآمده است. 

هم‌چنین در این نوشتار موضع نظری و عملی  امام در ارتباط با وحدت اسلامی را بهترین الگو برای حفظ اتحاد اسلامی، رمز پیروزی و رمز سربلندی مسلمانان بیان شده است زیرا امروزه که استکبار جهانی با تمام توان، جهان اسلام را نشانه گرفته و دشمن بیش از پیش سعی در تضعیف اسلام با ایجاد رخنه و تفرقه بین مسلمانان دارند.

 بنابراین ارائه الگو و راه‌کار در ارتباط با وحدت و هم‌گرایی اسلامی و گسترش آن به اندازه دفاع از اسلام ضرورت دارد لذا برمسلمانان فرض است در این راستا از هیچ کاری دریغ نکنند و با پیروی از سیره سنبل وحدت امام علی (علیه السلام)  و پیروی از طلایه‌داران وحدت اسلامی به ویژه رهبر معظم انقلاب(دام ظله) هر چه بیش‌تر زمینه شکوه و قدرت اسلام را فراهم نمایند.

کلیدواژه‌ها: وحدت اسلامی، امام علی (علیه السلام) ، تفرقه، بُعد هم‌گرایی.

فهرست مطالب (مشاهده متن)

امام علی (علیه السلام)   آن ابر مرد جهان است که رسول خدا فرمود: اگر درختان قلم و دریاها مركب و جنیان حساب‌گر و انسان‌ها نویسنده شوند؛ نمى‌توانند فضایل امیرالمؤمنین على بن ابى طالب را به شمار آورند  (دیلمی، ارشاد القلوب، ج2، ص‌2؛ سید بن طاووس، الطرائف فی معرفة مذهب الطوائف، ج1، ص138). 

او کسی است که مخالفانش نیز در برابر عظمتش خاضع شدند و لب به اوصاف و عظمت او گشودند. چنان‌چه شبلی شمیل می‌نویسد امام علی بن ابی طالب بزرگ بزرگان و یکتا نسخه‌ای است که شرق و غرب جهان نه در گذشته و نه امروز صورتی برطبق آن ندیده است. عمر خطاب گفت زنان عاجزند فرزندى مثل على بن ابى طالب به دنیا آورند. (قندوزى حنفى، ینابیع الموده لذوالقربی، باب ۶۵، ص‌۴۴۸) 

اکثر رهبران دنیا معمولا دارای یک ویژگی هستند که از همان جهت مورد توجه صاحبان اندیشه قرار می‌گیرند ولکن علی جامع تمام صفات و کمالات انسانی است که این صفات گرچه به ظاهر با هم در تضادند و همین اجتماع صفات در وجود علی سبب شده است که با فرهیختگان جهان هر کدام یکی از ویژگی‌های او را مورد تحلیل قرار دهند. 

یکی از ویژگی‌های مهم آن حضرت سعی و تلاش بی همتای او جهت هم‌گرایی و اتحاد اسلامی است که جهانیان او را به عنوان سمبل وحدت اسلامی خوانده و تندیس اتحاد دانسته‌اند.اوبه تمام معنا شیفته‌ترین  و حریص‌ترین انسان نسبت به وحدت مسلمانان بود.

 در راه حفظ وحدت سکوتی برگزید که به تعبیر حضرتش به مانند خاری در چشم  و استخوانی در گلو بود. با زبان و عمل همه مسلمانان را به هم‌دلی و هم‌گرایی فراخواند تا اتحاد در جامعه نهادینه شده و شجره طیبه آن به بار بنشیند.

این نوشتار در صدد بیان قطره‌ای از اقیانوس بیکران  بُعد هم‌گرایی امام علی (علیه السلام)  این تندیس وحدت است. بحث مفصل پیرامون بُعد هم‌گرایی امام علی (علیه السلام)  خارج از ظرفیت نوشتار حاضر می‌باشد و احتیاج به فرصتی دیگر دارد. 

نوشتار حاضر می‌کوشد بُعد هم‌گرایی اسلامی را به طور مختصر با روش توصیفی ـ تحلیلی در سیره و گفتار آن امام همام مورد تحلیل قرار دهد. این نوشتار در سه  مرحله تبین شده است بخش نخست به مفهوم شناسی اختصاص یافته و بخش دوم و سوم به ترتیب به وحدت در گفتار و سیره امام علی (علیه السلام)  اختصاص یافته است و از نهج‌البلاغه به عنوان منبع اصلی استفاده شده است.

این مقاله در جلد دهم کتاب کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)‌ موجود می باشد.جهت استفاده از متن کامل مقاله به لینکهای زیر مراجعه کنید