کاربست شخصیت‌شناسی امیرالمؤمنین (علیه السلام) در میراث مکتوب علامه محمد حسین کاشف الغطاء
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع)
کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امیرالمومنین امام علی(ع) در روزهای چهارشنبه25 دیماه (افتتاحیه کنگره در دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان) و اختتامیه کنگره 26 دی 1398 در موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع) برگزار گردید. دبیر خانه کنگره از تاریخ دهم خرداد الی 30 آبانماه شروع به اعلام فراخوان و دریافت آثار در ۳۴ محور در بخشهای مقاله(475اثر)-پایان نامه(69اثر)-کتاب(131اثر)-شعر(305اثر)- هنرهای تجسمی (102اثر)انجام داد.در مجموع ۱۰۸۲ اثر به دبیرخانه کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (ع) ارسال شد. بعد از ارزیابی اولیه، و نهایی و معرفی آثار برگزیده مقالات منتخب در کتاب کنگره مقالات منتشر شد.
چکیده
شناخت امیرالمؤمنین(ع) در همه جوانب از جمله رفتار، گفتار و کردار در برخورد با گروه‌‌های اجتماعی راه‌گشای حیات معنوی و مادی برای بشریت است. شخصیت وی در بردارنده الگوی یک انسان کامل است؛ زیرا ایشان پیامبر را الگوی کامل برای خود و همه می‌‌دانست، و خود از ایشان پیروی می‌‌کرد و همان مشی و روش پیامبر را در تمام ابعاد زندگی برای هدایت جامعه به کار بست. این نوشتار با استفاده از داده‌‌های استخراج شده از میراث مکتوب علامه است که به روش توصیفی ـ تحلیلی پرداخته شده است و در پی پاسخ به این پرسش است که علامه چگونه این شخصیت بزرگ را در میراث مکتوب خود به جامعه معرفی کرده است که هر فردی در حد توان خود آن حضرت را بشناسد و پای‌‌بند به گفتار و رفتار آن حضرت باشد.
نتیجه آن‌‌که معرفت به آن حضرت، شناخت به معیار حق است که انسان می‌‌تواند آن را در زندگی و جامعه امروزی به کار گیرد تا سعادت دنیا و آخرت را داشته باشد. از این روی شناخت شخصیت امیرالمؤمنان علی(ع) معرفت به اقیانوس بی‌‌کران وعظیمی است که همه خوبی‌‌ها، نیکی‌‌ها و زبیایی‌‌ها در آن جمع است.
کلید واژه‌ها: امام علی(ع)، شناخت اهل بیت، میراث مکتوب، کاشف الغطاء.
فهرست مطالب(مشاهده متن)
مقدمه
خداوند در قرآن پیامبر اعظم را به عنوان اسوه نیکو معرفی کرده است، {لَقَد کانَ لَکم في رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسَنَةٌ} (احزاب/21). این شناخت می‌‌تواند در کلیه اعمال و رفتار مسلمانان مورد توجه قرار گیرد، زیرا شناخت و معرفت به افراد کمال یافته، انسان را به سوی کمال مطلق رهنمون می‌‌سازد و بدون شناخت و معرفت، انسان به کمال دست نمی‌‌یابد، بلکه سبب گمراهی خود و جامعه نیز می‌‌شود. این شناخت دقیق و آگاهانه امیرالمؤمنین(ع) را نسبت به شخصیت پیامبر در کلام آن حضرت مشاهده می‌‌شود که فرمود
«... لَقَد کانَ لَکم في رَسولِ اللهِ| کاف لک فى الاسوة... فَتَأسَّ بِنَبِیک الْأَطْیبِ الْأَطْهَرِ| فَإِنَّ فِیهِ اُسْوَةً لِمَنْ تَأسَّی وَ عَزَاءً لِمَنْ تَعَزَّی وَ أحَبُّ الْعِبَادِ إِلَی اللهِ الْمُتَأسِّی بِنَبِیهِ وَ الْمُقْتَصُّ لِأثَرِهِ»، (شریف رضی، نهج‌‌البلاغه، خطبه159)؛ «...رسول خدا سرمشق کافی برای تو است؛ پس تو از پیامبر که پاکیزه و پاک‌‌تر است (در همه ابعاد زندگانی) پیروی کن و آن را به کار ببند، زیرا ایشان برای الگو طلبان اسوه و نیکو است، و برای کسانی که خواهان انتساب به او هستند بهترین است. محبوب‌‌ترین افراد نزد خداوند، کسی است که از پیامبرش تبعیت کند و قدم در جای پای ایشان گذارد».
از این روی شناخت و معرفت به رسول خدا، سبب شناخت و معرفت انسان به دو ودیعه گران‌‌سنگ قرآن و اهل بیت می‌‌شود؛ زیرا آن دو مصاحب، همراه، هم‌‌گام و جدایی ناپذیرند، نمی‌‌توان آن دو را از هم تفکیک کرد. شناخت و تبعیت از آن دو موجب کمال انسان به قرب الهی است. باید فهم و درک قرآن را از اهل‌بیت^ پرسید که راسخون در علمند. بنابراین امیرالمؤمنان یکی از آن چشمه‌‌های فیاض و راسخون در علم است که رسول خدا در باره ایشان فرمود: من شهر علمم، و علی باب آن است. هرکس بخواهد وارد شهر علم شود باید از در آن وارد شود (محمد بن سلیمان کوفی، مناقب امیرالمومنین، ص43؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج2؛ ص1102؛ طبری، بشاره المصطفی، ص323).
دانشمندان بزرگ اعم از مسلمان و غیرمسلمان تلاش کرده‌‌اند تا چهره تابناک امیرالمؤمنان را به جهانیان معرفی نمایند و به توصیف صفات، عمل‌‌کرد، رفتار و گفتار آن حضرت پرداخته‌‌اند و ایشان را نمونه الگو کامل برای بشریت دانسته‌‌اند.
