نهج‌البلاغه: خطبه 153
وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ
از خطبه هاى آن حضرت است در فضائل اهل بیت
وَ ناظِرُ قَلْبِ اللَّبيبِ بِهِ يُبْصِرُ اَمَدَهُ، وَ يَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ.
قلب مرد خردمند را دیده اى است که با آن عاقبت کارش را مى بیند، و پستى و بلندى آن را مى شناسد.
داع دَعا، وَ راع رَعى، فَاسْتَجيبُوا لِلدّاعى، وَاتَّبِعُوا الرّاعِىَ.
دعوت کننده اى دعوت کرد، و نگهبانى نگهبانى نمود، پس دعوت کننده را پاسخ دهید، و نگهبان را پیروى کنید.
قَدْ خاضُوا بِحارَ الْفِتَنِ، وَ اَخَذُوا بِالْبِدَع ِ دُونَ السُّنَنِ،
گروهى به دریاى فتنه فرو رفتند، سنّتها را رها کردند و به بدعتها چنگ زدند،
وَ اَرَزَ الْمُؤْمِنُونَ، وَ نَطَقَ الضّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ.
اهل ایمان کناره گرفته و خاموش گشتند، و گمراهان تکذیب کننده گویا شدند.
نَحْنُ الشِّعارُ وَالاَْصْحابُ، وَالْخَزَنَةُ وَالاَْبْوابُ.
ما اهل بیت چون پیراهن تن پیامبر و یاران او، و گنجینه هاى علم و ابواب رسالتیم.
وَ لا تُؤْتَى الْبُيُوتُ اِلاّ مِنْ اَبْوابِها، فَمَنْ اَتاهامِنْ غَيْرِ اَبْوابِها سُمِّىَ سارِقاً.
به خانه ها جز از طریق درها وارد نگردند، و هر که از غیر درها وارد گردد دزدش نامند.
مِنْـها
از این خطبه است
فيهمْ كَرائِمُ الْقُرْآنِ، وَ هُمْ كُنُوزُ الرَّحْمنِ.
آیاتى که در قرآن بیانگر ارزشهاست در حق اهل بیت است، و آنان گنجینه هاى خداوند مهربانند،
اِنْ نَطَقُوا صَدَقُوا، وَ اِنْ صَمَتُوا لَمْ يُسْبَقُوا. فَلْيَصْدُقْ رائِدٌ اَهْلَهُ،
اگر سخن گویند به راستى گویند، و اگر خاموش باشند بر آنان پیشى نگیرند. خبرگزار باید به اهلش راست گوید
وَلْيُحْضِرْ عَقْلَهُ، وَلْيَكُنْ مِنْ اَبْناءِ الاْخِرَةِ، فَاِنَّهُ مِنْها قَدِمَ وَ اِلَيْها يَنْقَلِبُ.
و خردش را در تمام امور حاضر کند، و باید از فرزندان آخرت باشد، زیرا از آنجا آمده و به آنجا بازگشت مى کند.
فَالنّاظِرُ بِالْقَلْبِ الْعامِلُ بِالْبَصَرِ يَكُونُ مُبْتَدَأُ عَمَلِهِ اَنْ يَعْلَمَ اَعَمَلُهُ عَلَيْهِ اَمْ لَهُ؟
آن که با دیده قلب بنگرد و با روشن بینى وارد عمل شود آغاز کارش باید این باشد که آیا عملى که انجام مى دهد به سود یا به زیان اوست؟
فَاِنْ كانَ لَهُ مَضى فيهِ، وَ اِنْ كانَ عَلَيْهِ وَقَفَ عَنْهُ.
اگر به سود اوست انجام دهد، و اگر به زیان اوست ترک کند.
فَاِنَّ الْعامِلَ بِغَيرِ عِلْم كَالسّائِرِ عَلى غَيْرِ طَريق،
زیرا آن که بدون بصیرت عمل کند چون کسى است که به بیراهه مى رود،
فَلايَزيدُهُ بُعْدُهُ عَنِ الطَّريقِ الْواضِحِ اِلاّ بُعْداً مِنْ حاجَتِهِ.
هرچه از راه روشنش دورتر شود از مقصودش دورتر مى گردد.
وَ الْعامِلُ بِالْعِلْمِ كَالسّائِرِ عَلَى الطَّريقِ الْواضِحِ. فَلْيَنْظُرْ ناظِرٌ اَ سائِرٌ هُوَ اَمْ راجِعٌ ؟
و عامل آگاه مانند رونده در راه روشن است. پس هر کس باید بنگرد که آیا به پیش مى رود یا به عقب برمى گردد؟
وَاعْلَمْ اَنَّ لِكُلِّ ظاهِر باطِناً عَلى مِثالِهِ، فَما طابَ ظاهِرُهُ طابَ باطِنُهُ، وَ ما خَبُثَ ظاهِرُهُ خَبُثَ باطِنُهُ.
آگاه باش که هر ظاهرى را باطنى مانند اوست، آنچه ظاهرش پاک باطنش نیز پاک است، و آنچه ظاهرش آلوده باطنش نیز آلوده است.
وَ قَدْ قالَ الرَّسُولُ الصّادِقُ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ: «اِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْعَبْدَ وَ يُبْغِضُ عَمَلَهُ، وَ يُحِبُّ الْعَمَـلَ وَ يُبْغِضُ بَدَنَـهُ.»
رسول راستگو (صلّى اللّه علیه وآله)فرمود: «بى شک خداوند گاهى دوست دارد بنده را و دشمن دارد عملش را، و گاهى دوست داردعمل را و دشمن دارد انجام دهنده اش را».
وَ اعْلَمْ اَنَّ لِكُلِّ عَمَل نَباتاً، وَ كُلُّ نَبات لا غِنى بِهِ عَنِ الْماءِ،
آگاه باش هر عملى را گیاهى است، و هیچ گیاهى را بى نیازى از آب نیست،
وَالْمِياهُ مُخْتَلِفَةٌ: فَما طابَ سَقْيُهُ طابَ غَرْسُهُ وَ حَلَتْ ثَمَرَتُهُ،
و آبها گوناگون است: آنچه آبیاریش پاکیزه باشد نهالش پاکیزه و میوه اش شیرین است،
وَ ما خَبُثَ سَقْيُهُ خَبُثَ غَرْسُهُ وَ اَمَرَّتْ ثَمَرَتُهُ.
و آنچه آبیاریش آلوده باشد نهالش آلوده و میوه اش تلخ است.