نهجالبلاغه: خطبه 5
وَ مِنْ خُطْبَةِ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ لَمَّا قُبِضَ رَسُولُ اللّهُ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَ خاطَبَهُ الْعَبّاسُ وَ اَبُوسُفْيانَ بْنُ حَرْب فى اَنْ يُبايِعا لَهُ بِالخِلافَةِاز خطبه هاى آن حضرت است بعد از وفات پیامبر(ص) در خطاب به عباس و ابوسفیان که پس از اوضاع سقیفه از حضرت درخواست قبول بیعت داشتند
اَيُّهَا النّاسُ، شُقُّوا اَمْواجَ الْفِتَنِ بِسُفُنِ النَّجاةِ
اى مردم، با کشتى هاى نجات امواج فتنه ها را بشکافید،
وَ عَرِّجُوا عَنْ
طَريقِ الْمُنافَرَةِ، وَ ضَعُوا تيجانَ الْمُفاخَرَةِ.
از جادّه دشمنى و اختلاف
کنار روید، تاجهاى مفاخرت و برترى جویى را از سر بیندازید.
اَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَناح ،
اَوِ اسْتَسْلَمَ فَاَراحَ.
رستگار گردد آن که با داشتن یار قیام نماید،
یا در بى قدرتى راه سلامت گیرد و دیگران را راحت گذارد
هذا ماءٌ آجِنٌ، وَلُقْمَةٌ يَغَصُّ بِها آكِلُها.
حکومت بدین صورت آبى متعفن، و لقمه اى گلوگیر است.
وَ مُجْتَنِى الثَّمَرَةِ لِغَيْرِ وَقْتِ ايناعِها كَالزّارِعِ بِغَيْرِ اَرْضِهِ.
هرکس میوه را به موقع نچیند چون کشاورزى است که بذر را در زمین دیگرى بپاشد.
فَاِنْ اَقُلْ يَقُولُوا: حَرَصَ عَلَى الْمُلْكِ، وَ اِنْ اَسْكُتْ يَقُولُوا:
جَزَعَ مِنَ الْمَوْتِ.
اگر از قدر و منزلتم بگویم تهمتم مى زنند که بر حکومت حریص است، و اگر ساکت بمانم مى گویند
از مرگ ترسیده.
هَيْهاتَ، بَعْدَ اللَّتَيّا وَالَّتى! وَاللّهِ لاَبْنُ اَبى طالِب
آنَسُ بِالْمَوْتِ مِنَ الطِّفْلِ بِثَدْىِ اُمِّهِ.
هرگز، آن هم با آن همه مبارزات و جنگها! به خدا قسم عشق پسر ابوطالب
مرگ از علاقه کودک شیرخوار به پستان مادر بیشتر است.
بَلِ انْدَمَجْتُ عَلى مَكْنُونِ عِلْم
لَوْ بُحْتُ بِهِ لاَضْطَرَبْتُمُ اضْطِرابَ الاَْرْشِيَةِ فِى الطَّوِىِّ الْبَعيدَةِ.
سکوتم محض اسرارى است که در سینه
دارم که اگر بگویم همه شما مردم همچون ریسمانهاى بسته در دلو در اعماق چاه به لرزه خواهید آمد.