نهجالبلاغه: نامه 47
وَ مِنْ وَصِيَّة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِمَا السَّلامُ، لَمّا ضَرَبَهُ ابْنُ مُلْجَم لَعَنَهُ اللّهُ
از وصیت‌هاى آن حضرت به حسن و حسین (علیهماالسّلام) وقتى که ابن ملجم (لعنة اللّه علیه) به او ضربت زد
اُوصيكُما بِتَقْوَى اللّهِ، وَ اَنْ لاتَبْغِيَا الدُّنْيا وَ اِنْ بَغَتْكُما،
شما را به تقواى الهى سفارش مى نمایم، و اینکه دنیا را مجویید گرچه دنیا شما را بجوید،
وَ لاتَأْسَفا عَلى شَىْء مِنْها زُوِىَ عَنْكُما. وَ قُولا بِالْحَقِّ، وَ اعْمَلا لِلاَْجْرِ. وَ كُونا لِلظّالِمِ خَصْماً، وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً.
و بر آنچه از دنیا از دستتان رفته متأسّف نباشید. حق بگویید، و براى ثواب الهى بکوشـید. دشـمن سـتمگر و یـار سـتمدیده باشـید.
اُوصيكُما وَ جَميعَ وَلَدى وَ اَهْلى وَ مَنْ بَلَغَهُ كِتابى بِتَقْوَى اللّهِ، وَ نَظْمِ اَمْرِكُمْ، وَ صَلاحِ ذاتِ بَيْنِكُمْ، فَاِنّى سَمِعْتُ جَدَّكُما صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَقُولُ:
شما و همه فرزندان و خاندانم و هر که این وصیتم به او مى رسد را به تقواى الهى، و نظم در زندگى، و اصلاح بین مردم سفارش مى کنم، چرا که از جد شما
«صَلاحُ ذاتِ الْبَيْنِ اَفْضَلُ مِنْ عامَّةِالصَّلاةِ وَ الصِّيامِ».
(صلّى اللّه علیه وآله) شنیدم مى فرمود: «اصلاح ذات البین از عموم نماز و روزه بهتر است».
اللّهَ اللّهَ فِى الاَْيْتامِ، فَلاتُغِبُّوا اَفْواهَهُمْ، وَ لايَضيعُوا بِحَضْرَتِكُمْ.
خدا را خدا را درباره یتیمان، آنان را گاهى سیر و گاهى گرسنه مگذارید، مباد که در کنار شما تباه شوند.
وَ اللّهَ اللّهَ فى جيرانِكُمْ، فَاِنَّهُمْ وَصِيَّةُ نَبِيِّكُمْ، ما زالَ يُوصى بِهِمْ حَتّى ظَنَنّا اَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُمْ!
خدا را خدا را در رابطه با همسایگان، که مورد سفارش پیامبر شمایند، پیوسته به آنان سفارش داشت تا جایى که گمان بردیم میراث برشان خواهد ساخت!
وَ اللّهَ اللّهَ فِى الْقُرْآنِ، لايَسْبِقْكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ.
خدا را خدا را درباره قرآن، نیاید که دیگران در عمل به آن از شما پیشى جویند.
وَاللّهَ اللّهَ فِى الصَّلاةِ، فَاِنَّها عَمُودُ دينِكُمْ. وَاللّهَ اللّهَ فى بَيْتِ رَبِّكُمْ، لاتُخَلُّوهُ ما بَقيتُمْ، فَاِنَّهُ اِنْ تُرِكَ لَمْ تُناظَرُوا.
خدا را خدا را درباره نماز، که نماز عمود دین شماست. خدا را خدا رادرباره خانه پروردگارتان، تا وقتى هستید آنجارا خالى مگذارید، که اگر خالى گذاشته شود از کیفر حق مهلت نیابید.
وَ اللّهَ اللّهَ فِى الْجِهادِ بِاَمْوالِكُمْ وَ اَنْفُسِكُمْ وَ اَلْسِنَتِكُمْ فى سَبيلِ اللّهِ. وَ عَلَيْكُمْ بِالتَّواصُلِ وَ التَّباذُلِ، وَ اِيّاكُمْ وَ التَّدابُرَ وَ التَّقاطُعَ.
خدا را خدا را در باره جهاد با اموال و جان و زبانتان در راه خدا. بر شما باد به پیوند با هم و بخشش مال به یکدیگر، و بپرهیزید از دورى و قطع رابطه با هم.
لاتَتْرُكُوا الاَْمْرَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنْكَرِ، فَيُوَلّى عَلَيْكُمْ اَشْرارُكُمْ، ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا يُسْتَجابُ لَكُمْ.
امر به معروف و نهى از منکر را وانگذارید، که بدکارانتانبر شـما مسـلّط شوند، آن گاه دعـا کنید و به اجابـت نرسـد.
ثُمَّ قالَ: - يا بَنى عَبْدِالْمُطَّلِبِ، لا اُلْفِيَنَّكُمْ تَخُوضُونَ دِماءَ الْمُسْلِمينَ خَوْضاً تَقُولُونَ: قُتِلَ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ! قُتِلَ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ!
سپس فرمود: اى فرزندان عبدالمطّلب، نیابم شما را که به بهانه کشته شدن من در خون مسلمانان فرو افتید و گویید: امیرالمؤمنین کشته شد، امیرالمؤمنین کشته شد!
اَلا، لا يُقْتَلَنَّ بى اِلاّ قاتِلى. اُنْظُرُوا اِذا اَنَا مِتُّ مِنْ ضَرْبَتِهِ هذِهِ فَاضْرِبُوهُ ضَرْبَةً بِضَرْبَة،
معلومتان باد که فقط قاتلم باید قصاص شود. ملاحظه نمایید هرگاه من از این ضربت او از دنیا رفتم تنها او را یک ضربت بزنید،
وَ لاتُمَثِّلُوا بِالرَّجُلِ، فَاِنّى سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَقُولُ:
و گوش و بینى و اعضاى او را قطع مکنید، که من از رسول خدا صلّى اللّه علیه وآله شنیدم مى فرمود:
اِيّاكُمْ وَ الْمُثْلَةَ وَ لَوْ بِالْكَلْبِ الْعَقُورِ».
«از مُثله کردن دورى کنید هرچند درباره سگ گازگیرنده باشد».