نهج‌البلاغه: خطبه 101
وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلام تَجْرِى هذَا الْمَجْرى
از خطبه هاى آن حضرت است در زمینه سختى ها
وَ ذلِكَ يَوْمٌ يَجْمَعُ اللّهُ فيهِ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ لِنِقاشِ الْحِسابِ، وَ جَزاءِ الاَْعْمالِ،
قیامت روزى است که خداوند همه اولین و آخرین را گرد مى آورد براى بررسى حساب، و پاداش اعمال،
خُضُوعاً قِياماً، قَدْ اَلْجَمَهُمُ الْعَرَقُ، وَرَجَفَتْ بِهِمْ الاَْرْضُ.
همه در حال قیام و خاکسارى هستند، عرق تا دهانشان را احاطه کرده، و زلزله زمین آنان را مى لرزاند.
فَاَحْسَنُهُمْ حالاً مَنْ وَجَدَ لِقَدَمَيْهِ مَوْضِعاً، وَلِنَفْسِهِ مُتَّسَــعاً .
نیکوحال ترین انسان در آن روز کسى است که براى ایستادن جاى پایى پیدا کند، و براى خود محل وسیعى بیابد.
مِنْها
از این خطبه است
فِتَنٌ كَقِطَعِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ، لاتَقُومُ لَها قائِمَةٌ، وَلاتُرَدُّ لَها رايَةٌ.
فتنه هایى است مانند پاره هاى شب تاریک، که در برابرش کسى به پا نخیزد، و پرچمى از آن برگردانده نشود.
تَأْتيكُمْ مَزْمُومَةً مَرْحُولَةً،
این فتنه ها همچون شتر مهار زده اى به سوى شما مى آیند
يَحْفِزُها قائِدُها،وَ يَجْهَدُها راكِبُها.
که جهاز بر پشتش گذاشته شده، و ساربانش آن را مى کشد و سوارش آن را شتابان مى راند.
اَهْلُها قَوْمٌ شَديدٌ كَلَبُهُمْ، قَليلٌ سَلَبُهُمْ.
اهل آن فتنه آزارشان بر مردم شدید، و تاراجشان اندک است.
يُجاهِدُهُمْ فى سَبيلِ اللّهِ قَوْمٌ اَذِلَّةٌ عِنْدَ الْمُتَكَبِّرينَ، فِى الاَْرْضِ مَجْهُولُونَ، وَ فِى السَّماءِ مَعْرُوفُونَ.
گروهى با آنان در راه خدا مى جنگند که نزد گردنکشان خوار و پست مى نمایند، و در زمین غیرمعروف، و در آسمان معروفند.
فَوَيْلٌ لَكِ يا بَصْرَةُ عِنْدَ ذلِكِ مِنْ جَيْش مِنْ نِقَمِ اللّهِ، لا رَهَجَ لَهُ وَلا حَسَّ.
در آن زمان واى بر تو اى بصره از لشگرى از عذاب خدا که بدون گرد و غبار و منهاى سر و صدا به طرف تو حمله ور مى شوند.
وَ سَيُبْتَلى اَهْلُكِ بِالْمَوْتِ الاَْحْمَرِ وَالْجُوعِ الاَْغْبَرِ.
و به زودى اهل تو به مرگ سرخ و گرسنگى شدید دچار مى شوند.