نهج‌البلاغه: خطبه 166
وَ مِنْ خُطْبَة لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ فـى اَوَّلِ خِلافَتِـهِ
از خطبه هاى آن حضرت است در ابتـداى حکومتش
اِنَّ اللّهَ تَعالى اَنْزَلَ كِتاباً هادِياً بَيَّنَ فيهِ الْخَيْرَ وَالشَّرَّ،
خداوند متعال کتابى هدایت کننده نازل کرد که خیر و شرّ را در آن کتاب بیان کرد،
فَخُذُوا نَهْجَ الْخَيْرِ تَهْتَدُوا، وَاصْدِفُوا عَنْ سَمْتِ الشَّرِّ تَقْصِدُوا. الْفَرائِضَ، الْفَرائِضَ!
پس راه خیر را انتخاب کنید تا هدایت شوید، و از بدى روى بگردانید تا در راه مستقیم قرار گیرید. واجبات! واجبات!
اَدُّوها اِلَى اللّهِ تُؤَدِّكُمْ اِلَى الْجَنَّةِ. اِنَّ اللّهَ حَرَّمَ حَراماً غَيْرَ مَجْهُول،
آنها را به پیشگاه خداوند ادا کنید تا شما را به بهشت برسانند. خداوند چیزهایى را که بر شما مجهول نیست حرام کرد،
وَ اَحَلَّ حَلالاً غَيْرَ مَدْخُول، وَ فَضَّلَ حُرْمَةَ الْمُسْلِمِ عَلَى الْحُرَمَ كُلِّها،
و چیزهایى را که در آن عیبى نیست حلال کرد، و حرمت مسلمان را بر آنچه داراى حرمت است برترى داد،
وَ شَدَّ بِالاِْخْلاصِ وَالتَّوْحيدِ حُقُوقَ الْمُسْلِمينَ فى مَعاقِدِها.
و حقوق مسلمانان را در جاهاى خود به سبب اخلاص و توحید محکم ساخت.
فَالْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ لِسانِهِ وَ يَدِهِ اِلاّ بِالْحَقِّ،
پس مسلمان کسى است که مسلمانان از زبان و دست او سالم باشند مگر براى حق،
وَلايَحِلُّ اَذَى الْمُسْلِمِ اِلاّ بِما يَجِبُ .
و آزار مسلمانان جایز نیست مگر امر واجبى در کار باشـد.
بادِرُوا اَمْرَ الْعامَّةِ وَ خاصَّةَ اَحَدِكُمْ وَ هُوَ الْمَوْتُ،
برمسأله اى که همگانى است و نیز مختصّ به هریک از شماست و آن مرگ است پیشى گیرید،
فَاِنَّ النّاسَ اَمامَكُمْ، وَ اِنَّ السّاعَةَ تَحْدُوكُمْ مِنْ خَلْفِكُمْ.
زیرا مردم پیشاپیش شما (به راه آخرت رفته)اند، و قیامت هم از دنبالْ شما را مى راند.
تَخَفَّفُوا تَلْحَقُوا، فَاِنَّما يُنْتَظَرُ بِاَوَّلِكُمْ آخِرُكُمْ.
خود را سبک کنید تا ملحق شوید، که رفتگان را نگاه داشته و چشم به راه فعلى هاهستند.
اِتَّقُوا اللّهَ فى عِبادِهِ وَ بِلادِهِ، فَاِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتّى عَنِ الْبِقاع ِ وَالْبَهائِمِ،
از خدا نسبت به بندگان و شهرهایش پروا کنید، زیرا داراى مسئولیت هستید حتى نسبت به زمینها و حیوانات،
وَ اَطيعُوا اللّهَوَ لاتَعْصُوهُ. وَ اِذا رَاَيْتُمُ الْخَيْرَ فَخُذُوا بِهِ، وَ اِذا رَاَيْتُمُ الشَّرَّ فَاَعْرِضُوا عَنْهُ.
و خداوند را اطاعت کنید و از نافرمانى او بپرهیزید. چون خیر را مشاهده کنید آن را از دست مدهید، و چون شرّ را ببینید از آن روى گردانیـد.